Sáng kiến kinh nghiệm Xây dựng hồ sơ học tập môn Ngữ Văn 10 trong bối cảnh chuyển đổi số

của các gải pháp đã đề 
xuất. 
4.1. Sự cấp thiết của các giải pháp đã đề xuất 
TT Các giải pháp 
Các thông số 
X Mức 
1 Căn cứ để xây dựng hồ sơ học tập 3,50 4 
2 Lựa chọn và sử dụng nền tảng số để xây dựng hồ sơ học 
tập 
3,50 4 
3 Quy trình xây dựng hồ sơ học tập 
3,47 3 
4 Sử dụng hồ sơ học tập 3,42 3 
Câu1: 
Câu 2: 
 46 
Từ số liệu thu được ở bảng trên có thể rút ra những nhận xét: 
Các giải pháp đề xuất đã được các giáo viên rất quan tâm, tỉ lệ trung bình của 
thông số rất cấp thiết chiếm 2/4 giải pháp. Cho thấy xu thế sử dụng nền tảng số để 
xây dựng HSHT là xu thế tất yếu trong thời đại ngày nay. 
 Riêng giải pháp 3,4 đạt mức 3 với điểm số trung bình tương đối cao 3,42 đến 
3,47 nhưng cũng phản ảnh đúng thực tế bởi quy trình xây dựng và sử dụng hồ sơ 
học tập trong bối cảnh chuyển đổi số còn gặp nhiều khó khăn và chưa được sử 
dụng một cách thường xuyên. 
4.2. Tính khả thi của các giải pháp đề xuất 
TT Các giải pháp 
Các thông số 
X Mức 
1 Căn cứ để xây dựng hồ sơ học tập 3,42 3 
2 
Lựa chọn và sử dụng nền tảng số để xây dựng hồ sơ học 
tập 
3,47 3 
3 Quy trình xây dựng hồ sơ học tập 3,45 3 
4 Sử dụng hồ sơ học tập 3,50 4 
Câu 3: 
Câu 4: 
 47 
Câu 5: 
Câu 6: 
Câu 7: 
Câu 8: 
 48 
Số liệu thu được ở bảng trên có thể rút ra những nhận xét: 
Các giải pháp đưa ra đều có tính khả thi đạt từ 3,42 đến 3,47- điều đó cho 
thấy các giải pháp đưa ra là phù hợp, đáp ứng được yêu cầu đổi mới trong dạy học 
và kiểm tra đánh giá. Riêng giải pháp 4 có tính khả thi cao chứng tỏ việc sử dụng 
hồ sơ học tập làm công cụ giảng dạy và đánh giá có tính ứng dụng cao. 
 49 
Phần III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 
1. Tính mới của đề tài: 
Muốn đạt được mục tiêu giáo dục nói chung, mục tiêu cụ thể trong mỗi tiết 
học nói riêng đòi hỏi giáo viên phải nỗ lực đổi mới phương pháp dạy học, quan 
tâm đến chất lượng dạy học. Tuy nhiên, mọi sự quan tâm đều là hình thức nếu 
chúng ta không thích ứng được trước sự vận động của giáo dục - đào tạo trong bối 
cảnh mới của thế giới; không nâng cao năng lực, phát triển chuyên môn nghiệp vụ 
đáp ứng yêu cầu của chương trình giáo dục phổ thông 2018. Ý thức được điều này, 
chúng tôi đã cố gắng học tập các module bồi dưỡng thường xuyên, nghiên cứu và 
ứng dụng vào thực tiễn nội dung được tập huấn tại module 3 và module 9 để những 
vấn đề mình nghiên cứu không nằm trên sách vở, cũng là cách chúng tôi hưởng 
ứng lễ phát động của UBND tỉnh Nghệ An, của Sở GD&ĐT Nghệ An (Tháng 3 
năm 2020). 
Hồ sơ học tập có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, cho phép tạo ra một bức tranh 
toàn cảnh về hoạt động học tập của mỗi cá nhân học sinh ở các khía cạnh khác 
nhau, cho phép các em thấy được sự tiến bộ của bản thân. Ngoài ra hồ sơ học tập 
cung cấp các thông tin nhất quán, liên tục, xác đáng, có minh chứng về sự tiến bộ 
của các em trong suốt quá trình học tập, cho phép các em tham gia tích cực và toàn 
bộ quá trình đánh giá, phát huy khả năng tự đánh giá của học sinh. Đánh giá thông 
qua hồ sơ học tập tạo điều kiện và khuyến khích sự thảo luận giữa giáo viên và học 
sinh trong quá trình đánh giá khiến cho quá trình đánh giá trở nên thú vị và nhẹ 
nhàng đối với học sinh. Hồ sơ học tập thể hiện sự thay đổi căn bản giữa dạy học 
tích cực và dạy học thụ động. Trong dạy học thụ động, học sinh trông chờ vào sự 
đánh giá của giáo viên còn hồ sơ học tập trong dạy học như một tấm gương phản 
chiếu về quá trình học tập để người học tự soi vào đó, tự đánh giá và điều chỉnh 
việc học tập của mình một cách chủ động. 
Giáo dục và dạy học không ngừng phát triển và luôn đồng hành với sự phát 
triển của khoa học. Vì thế, học liệu số và thiết bị công nghệ có vai trò rất quan 
trọng bởi đây là “nguồn tiềm lực” quan trọng để khai thác và ứng dụng trong dạy 
học. Xây dựng hồ sơ học tập môn Ngữ văn 10 trong bối cảnh chuyển đổi số tại 
Trường THPT Nguyễn Xuân Ôn bước đầu đã đạt được những hiệu quả nhất định: 
HS chủ động tìm kiếm, thu thập, xử lí dữ liệu để hoàn thành các nhiệm vụ học tập; 
tạo ra sản phẩm số đáp ứng yêu cầu đổi mới; góp phần đổi mới trong kiểm tra, 
đánh giá; phát triển hứng thú học tập và kĩ năng học tập của học sinhGiáo viên 
theo dõi được sự tiến bộ và tâm tư, nguyện vọng, những khó khăn gặp phải của học 
sinh để hỗ trợ kịp thời và điều chỉnh cách dạy cho phù hợp. 
 2. Một số lưu ý khi sử dụng đề tài: 
Chúng tôi nhận thấy việc xây dựng và sử dụng hồ sơ học tập vào dạy học môn 
Ngữ văn phải đáp ứng được một số yêu cầu cụ thể: 
 50 
- Phải đảm bảo tính khoa học: đảm bảo các định hướng ứng dụng theo yêu 
cầu phù hợp giữa mục tiêu, nội dung, phương pháp, hình thức dạy học, kiểm tra 
đánh giá với đặc trưng của học liệu số và thiết bị công nghệ định hướng ứng dụng. 
Không phải tất cả sản phẩm của học sinh đều được đưa vào trong hồ sơ học tập mà 
chỉ chọn lọc những sản phẩm có chất lượng thể hiện rõ sự tiến bộ của người học. 
- Phải đảm bảo tính sư phạm: tùy bài học, tùy nội dung hoạt động mà chọn 
các sản phẩm hồ sơ học tập, các phần mềm và dữ liệu phù hợp (đảm bảo minh họa, 
khắc sâu và hệ thống hóa được kiến thức); đảm bảo sự tương thích với đặc điểm 
của quá trình dạy học, phát triển phẩm chất- năng lực người học; phù hợp với điều 
kiện tổ chức dạy học ... 
- Phải đảm bảo tính thực tiễn: liên quan đến cơ sở vật chất; hạ tầng công nghệ 
thông tin; thái độ và kĩ năng ứng dụng của giáo viên – học sinh... 
3. Một số đề xuất, kiến nghị: 
Chúng tôi cũng có một số kiến nghị như sau: 
- Cần tiếp tục có các khóa bồi dưỡng tập huấn ngắn hạn, định kì (trực tiếp 
hoặc trực tuyến) do Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT Nghệ An hoặc cá nhân giáo viên tự 
tham gia để trang bị cho bản thân một số kiến thức, kĩ năng chuyên nghiệp khi làm 
việc với máy tính và Internet. GV cần nhận thức vấn đề lập hồ sơ học tập trong dạy 
học nói chung, dạy học môn Ngữ văn nói riêng là rất cần thiết, quan trọng. Lập hồ 
sơ học tập sẽ trở thành một việc không thể thiếu, đồng thời việc đánh giá bằng hồ 
sơ học tập sẽ trở thành một tất yếu trong dạy học. 
- Tổ chức sinh hoạt chuyên môn theo hình thức tập huấn để có thể chia sẻ 
những thông tin cần thiết về kĩ năng xây dựng hồ sơ học tập trong bối cảnh chuyển 
đổi số cũng như giúp đồng nghiệp thấy được yêu cầu cần thiết của hoạt động này. 
- Bộ GD&ĐT cần quan tâm hạ tầng công nghệ giáo dục; cần phổ cập và nâng 
cao kĩ năng số cho học sinh vùng nông thôn, vùng đặc biệt khó khăn. 
Việc sử dụng hồ sơ học tập trong dạy học nói chung và dạy học môn Ngữ 
Văn nói riêng chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn trong quá trình triển khai, đặc biệt 
là ở vùng nông thôn còn nhiều khó khăn như trường chúng tôi. Nhưng đây là xu 
hướng tất yếu trong bối cảnh thế giới đang thay đổi từng giờ với tốc độ chóng mặt 
của cuộc công nghệ 4.0. Mục tiêu của ứng dụng công nghệ là cải thiện một khía 
cạnh của việc dạy và học, cải cách giáo dục theo hướng tiến bộ hơn. Tuy nhiên, 
“Công nghệ chỉ là công cụ, để giúp cho trẻ em cộng tác tốt và có động lực, vai 
trò của giáo viên là quan trọng nhất” (Bill Gates). Bởi vậy, với đề tài nghiên cứu 
này chúng tôi mong muốn chia sẻ để đồng nghiệp dễ dàng hơn trong quá trình triển 
khai các hoạt động dạy học, nâng cao hiệu quả dạy học Ngữ văn đáp ứng mục tiêu, 
yêu cầu đổi mới của Chương trình giáo dục phổ thông 2018. 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn (Ban hành kèm theo Thông tư 
số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 26 tháng 12 năm 2018 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục 
và Đào tạo). 
2. Nguyễn Lăng Bình, Đỗ Hương Trà, Nguyễn Phương Hồng, Cao Thị Thăng, 
2017. Dạy học tích cực – Một số phương pháp và kĩ thuật dạy học. Nxb Đại học 
Sư phạm. 
3. Lê Văn Nhương, 2012. Xây dựng và sử dụng hồ sơ điện tử phục vụ dạy học Địa 
lí 11 – Trung học phổ thông. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Sư phạm Thành 
phố Hồ Chí Minh, Số 36 (2012), 121-130. 
4. Phạm Đức Tài, (2019), Xây dựng và sử dụng hồ sơ học tập trong đánh giá năng 
lực giải quyết vấn đề toán học của học sinh lớp 9, Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo 
dục, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam. 
5. Phạm Thị Giao Liên,(2022), Sử dụng hồ sơ đọc của học sinh để phân hóa lớp 
học trong dạy đọc hiểu văn bản, Tạp chí Giáo dục, Số 22, tr 25-27 
6. Phạm Việt Quỳnh, Nguyễn Văn Hiền, 2018. Xây dựng và sử dụng HSHT để dạy 
học phân hóa học phần sinh lí trẻ lứa tuổi Tiểu học. Tạp chí Giáo dục, Số 425 (Kì 1 
- 3/2018), tr 47-53. 
7. Tập huấn giáo viên đại trà Module 3-NAN- Sở GD&ĐT Nghệ An - Chương 
trình THPT (
4285896/4285889-4285888-1/-mon-ngu-v an-gvpt.html) 
8. Tập huấn giáo viên đại trà Module 9-NAN- Sở GD&ĐT Nghệ An - Chương 
trình THPT (
dun-09-gvpt-ngu-van-thpt.html) 
9. Tài liệu Bồi dưỡng tăng cường năng lực dạy học trực tuyến dành cho giáo viên 
trung học. (Tháng 9 năm 2021) 
10. Tài liệu năng lực số 
 ( 
11. Ngữ văn 10, tập 1 + 2 (bộ kết nối tri thức), NXBGD, 2022. 
11. Ngữ văn 10, tập 1 + 2 (bộ kết nối tri thức), NXBGD, 2022 
12. Ngữ văn 10, tập 1 + 2 (bộ kết nối tri thức), NXBGD, 2022 
13. Website: google.com.vn 
PHỤ LỤC 
1. Phụ lục 1: Mẫu phiếu khảo sát giáo viên 
Sw1N1mkzlY1eM/edit 
CÂU HỎI KHẢO SÁT ĐỐI VỚI GIÁO VIÊN 
Câu 1: Thầy cô là giáo viện dạy trường THPT nào? (Tên trường, tỉnh) 
Câu 2: Thầy cô có sử dụng hồ sơ học tập trong quá trình giảng dạy và đánh giá học 
sinh không? 
• Không sử dụng 
• Ít sử dụng 
• Thường xuyên 
Câu 3: Thầy /cô thường sử dụng loại hồ sơ học tập nào? 
• Hồ sơ truyền thống 
• Hồ sơ điện tử 
• Kết hợp cả truyền thống và điện tử 
Câu 4: Theo thầy/ cô có cần thiết phải sử dụng hồ sơ học tập trong quá trình giảng 
dạy và đánh giá học sinh không? 
• Rất cần thiết 
• Cần thiết 
• Không cần thiết 
Câu 5: Theo thầy/cô mục đích của việc sử dụng hồ sơ học tập là gì? 
• Lưu giữ các sản phẩm học tập của học sinh 
• Theo dõi sự tiến bộ của học sinh trong quá trình học tập 
• Lựa chọn nội dung và phương pháp dạy học phù hợp với từng đối tượng học 
sinh 
Câu 6: Thầy/ cô vui lòng cho biết những ứng dụng công nghệ thông tin nào mà 
mình đã sử dụng trong quá trình làm hồ sơ học tập? ( có thể lựa chọn nhiều nội 
dung) 
• Bản trình chiếu Powerpoin, Canva 
• Azota, Padlet 
• Facebook, messenger, Zalo, email. 
• Sử dụng các video, hình ảnh minh họa nội dung cần truyền đạt. 
 • Sử dụng các ứng dụng công nghệ thông tin khác như: Google Earth, Google 
Form, Google Classroom và các App dành cho giáo dục trên các thiết bị 
điện thoại thông minh, laptop, máy tính bảng. 
Câu 7: Thầy/ cô gặp khó khăn gì trong quá trình ứng dụng chuyển đổi số vào việc 
sử dụng hồ sơ học tập? (có thể lựa chọn nhiều nội dung) 
• Giáo viên mất nhiều thời gian chuẩn bị 
• Không phải học sinh nào cũng có máy tính kết nối Internet hoặc điện thoại 
thông minh 
• Lớp học chưa có tivi hoặc máy chiếu. 
• Học sinh không hứng thú, không nhiệt tình tham gia 
• Học sinh sẽ sử dụng công nghệ thông tin vào các mục đích không lành mạnh 
2. Phụ lục 2: Mẫu phiếu khảo sát học sinh 
dppT3babzlddg/edit?pli=1 
 CÂU HỎI KHẢO SÁT ĐỐI VỚI HỌC SINH 
Câu 1: Em đang là học sinh lớp mấy, trường nào? 
Câu 2: Trong quá trình học tập của mình, em đã từng được thầy cô yêu cầu làm hồ 
sơ học tập chưa? 
• Chưa làm bao giờ 
• Thỉnh thoảng 
• Thường xuyên 
Câu 3: Thái độ của em khi được thầy /cô yêu cầu làm hồ sơ học tập ? 
• Hứng thú , tích cực hợp tác 
• Không hứng thú 
• Bình thường 
Câu 4: Theo em, hồ sơ học tập có ý nghĩa gì? 
• Hỗ trợ trong quá trình chuẩn bị bài 
• Tiếp thu bài học hiệu quả hơn 
• Tự theo sự tiến bộ của bản thân 
• Phát huy năng lực, sự sáng tạo của bản thân. 
Câu 5: Ở môn Ngữ văn, thầy /cô lớp em đã sử dụng hồ sơ học tập trong các bài học 
để hướng tới hình thành những kĩ năng nào? (Có thể lựa chọn nhiều phương án trả 
lời) 
• Kĩ năng đọc hiểu văn bản 
• Kĩ năng viết 
 • Kĩ năng nói và nghe 
Câu 6: Em có thường sử dụng công nghệ thông tin trong quá trình làm hồ sơ học 
tập không? 
• Chưa từng sử dụng 
• Ít sử dụng 
• Thường xuyên sử dụng 
Câu 7: Bản thân em gặp khó khăn nào trong quá trình làm hồ sơ học tập? 
• Chưa được giáo viên hướng dẫn cụ thể và thực hành thường xuyên 
• Chưa được trang bị kĩ năng sử dụng và khai thác các ứng dụng công nghệ 
thông tin 
• Mất nhiều thời gian chuẩn bị 
• Chưa có thiết bị điện tử kết nối internet 
3. Phụ lục 3: Các sản phẩm hồ sơ học tập của học sinh 
- Hồ sơ học tập lưu giữ qua phần mềm Google sites của Nguyễn Thùy 
Dương: 
-OOXcO34CP-2lV4KPGrVSNfGYIVxlcpv/edit 
- Nhật kí đọc của HS Ngô Thu Hà 
Di-c%E1%BA%A7m-quy%E1%BB%81n-kh%C3%B4i-ph%E1%BB%A5c-uy-
quy%E1%BB%81n?authuser=0 
 - Hồ sơ học tập lưu giữ qua Padlet của Phạm Phương Anh: 
 Một số sản phẩm tiêu biểu: 
 Một số hình ảnh ghi lại trải nghiệm của học sinh 
 4. Phụ lục 4: Phụ lục giáo án thể nghiệm 
4.1 Sơ đồ tìm hiểu về các nhân vật 
4.2. Thang đo kĩ năng về quá trình tạo lập đoạn văn nghị luận văn học. 
Học sinh lớp 
(Chú thích về các mức độ trong thang đo kĩ năng về quá trình tạo lập văn bản nghị 
luận văn học) 
Mức độ 1. Không chú ý 
Mức độ 2. Thỉnh thoảng hoặc còn qua loa, sơ sài 
Mức độ 3. Nắm được các yêu cầu và trình bày ở mức độ vừa phải, chưa sâu sắc 
Mức độ 4: Nắm chắc yêu cầu, trình bày cụ thể khoa học, logic, thuyết phục 
 I. Tìm hiểu đề 
1 2 3 4 A. Đọc đề bài, tìm hiểu các từ ngữ quan trọng của đề 
1 2 3 4 B. Tìm ra vấn đề và phương diện thể hiện vấn đề 
1 2 3 4 
C. Xác định đúng kiểu bài, cách trình bày văn bản 
(Viết đoạn văn trình bày ý kiến về người kể chuyện 
toàn tri trong tác phẩm tự sự) 
 II. Tìm ý và lập dàn ý 
1 2 3 4 A. Xác định các nội dung cơ bản cần có của bài viết. 
1 2 3 4 B. Nêu được cảm nhận khái quát 
1 2 3 4 C. Biểu hiện của vấn đề về nội dung, nghệ thuật 
1 2 3 4 D. Quan tâm đến lựa chọn dẫn chứng 
1 2 3 4 
Đ. Chú ý việc kết hợp các phương thức biểu đạt trong 
khi viết đoạn văn 
 H 
 ơ ọ 
 ồ 
 1 2 3 4 F. Quan tâm cách trình bày, diễn đạt 
1 2 3 4 G. Bài học và liên hệ bản thân 
 III.Viết đoạn 
1 2 3 4 A. Hình thức : đoạn văn, dùng từ, chữ viết 
1 2 3 4 B . Sắp xếp các ý lớn, ý nhỏ của văn bản 
1 2 3 4 C. Cách diễn đạt nêu cảm nhận, dẫn chứng 
1 2 3 4 
D. Tính thuyết phục và cá tính trong quá trình tạo lập 
văn bản 
 IV. Đọc lại và sửa lỗi 
1 2 3 4 
A. Đọc lại đoạn văn bản sau khi đã tạo lập xong, sửa 
chữa lại những nội dung, từ ngữ chưa hợp lý, bổ sung 
thêm các nội dung, các ý tưởng vừa phát hiện 
1 2 3 4 B. Rút kinh nghiệm cho các bài viết tiếp theo 
4.3 Rubrics đánh giá đoạn văn 
Tiêu chí Mô tả tiêu chí Điểm 
Hình thức - Đảm bảo hình thức và dung lượng của đoạn văn 
(khoảng 150 chữ) 
1 
- Không đảm bảo yêu cầu về hình thức và dung lượng 
của đoạn văn 
0 
Nội dung 
Suy nghĩ về những tác phẩm tự sự được kể bởi người kể 
chuyện toàn tri 
0,5 
- Chọn được tác phẩm phù hợp 1 
- Nêu được nội dung cơ bản của tác phẩm 3 
- Nêu được những nét nghệ thuật đặc sắc 2 
- Chỉ ra những quyền năng của người kể chuyện ngôi 
thứ ba 
1 
Chính tả, ngữ 
pháp 
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp tiếng Việt. 
0,5 
Sáng tạo Thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách 
diễn đạt mới mẻ. 
1,0