SKKN Một số biện pháp nhằm nâng cao năng lực viết văn nghị luận xã hội cho học sinh Lớp 10 Trường THPT Quỳ Hợp 3

4. Phát triển năng lực viết bài nghị luận xã hội thông qua hoạt động Câu 
lạc bộ Tranh biện 
4.1. Mục đích 
- Tạo sân hơi để thành viên ng nhau tranh iện về vấn đề hội 
44 
Đồng thời, th ng qua đây, ạn hội viên sẽ ó đượ khả năng tranh iện - một kĩ 
năng rất ần thiết ho tất ả m i người và tạo lập thói quen nhìn m i việ một h 
tổng qu t với 2 mặt ủa vấn đề 
- C B sẽ là sân hơi ho tất ả ạn muốn ó đượ khả năng tranh iện 
tốt, thự hành và tăng thêm kiến thứ để ó thể tham gia uộ thi tranh iện sau 
này, giúp tăng thêm sự tự tin khi nói huyện hoặ àn ạ một vấn đề với người 
kh Đồng thời ph t triển kỹ năng lập luận và viết ài N XH để tham gia tranh 
 iện 
4.2. H n đi và phát triển: 
- C B sẽ đào tạo kĩ năng tranh iện, h ng iện ho tất ả ạn hội viên 
th ng qua uổi luyện tập trong và ngoài iễn đàn 
- Đ nh kì ( th ng lần) C B ó thể sẽ tổ hứ kì thi tranh iện giữa 
 thành viên để kiểm tra ũng như ủng ố lại kĩ năng mà hội viên đ 
đượ rèn giũa qua uổi luyện tập ng C B C hội viên uất sắ sẽ nhận 
đượ phần quà nhỏ 
- Hàng tuần, an hủ nhiệm sẽ đăng những topi về đề tài tranh iện, 
kĩ năng tranh iện ần thiết 
- Thời gian hoạt động: C B hoạt động 24 24 và sinh hoạt vào 20h hủ nhật 
hàng tuần 
- Hội viên sẽ đượ tuyển từng th ng quý t y vào tình hình hoạt động ủa 
CLB 
- C B hứa hẹn sẽ trở thành điểm nhấn, thu hút thành viên đến iễn đàn 
* ội ung 
- Tranh iện về vấn đề trong đời sống, hiện tượng liên quan đến uộ 
sống, tâm l giới trẻ , 
- Cung ấp kĩ năng Tranh iện, từ đó giúp ho thành viên ó thêm kinh 
nghiệm Tranh iện trong đời sống 
- C ng nhau giao lưu kết ạn, h hỏi kinh nghiệm Tranh iện, h ng iện 
với nhau 
 guyên tắ hoạt động 
- Hoạt động ủa C B đượ ây ựng ựa trên sự đóng góp nội ung ủa ban 
 hủ nhiệm và hội viên C nội ung đượ lựa h n ựa trên các tiêu chí: 
+ à những hiện tượng, tình huống, trường hợp ạn ễ gặp phải trong 
đời sống hằng ngày, hoặ vấn đề tâm l , tình ảm ủa giới trẻ 
+ Thu hút đượ sự quan tâm ủa đ ng đảo thành viên 
+ Nội ung lành mạnh, ổ h, ó nhiều mặt để ễ àng tranh iện 
45 
+ huyến kh h ý tưởng, suy nghĩ mới lạ về những h làm mới, những 
điều thú v và nóng trong tình hình ngày nay 
4.3. Cách thực hiện 
- C B sẽ đào tạo kĩ năng tranh iện, h ng iện ho tất ả ạn hội viên 
th ng qua uổi luyện tập tại hatroom (Hội thoại, Fa e ook, Hangouts, 
Discord, ...) 
* oạt động 1: Tranh tài h ng iện 
- Thời gian: Chủ nhật tuần ,2 ủa th ng 
- C h hoạt động: 
+ Ban hủ nhiệm sẽ đưa ra tình huống, tất ả thành viên sẽ đưa ra h 
giải quyết ủa mình, đồng thời ũng ó thể phản lại ý kiến đối lập ằng những 
lập luận ủa ản thân (nghiêm ấm hành vi sao hép ài ủa thành viên kh , nếu 
 ó sẽ phạt theo quy đ nh) 
+ ỗi uổi sinh hoạt, an hủ nhiệm sẽ đưa ra tình huống, thời gian suy 
nghĩ và đưa ra đ p n là 30 phút 
+ Trả lời ngay tại topi ủa uổi sinh hoạt đó ( an hủ nhiệm sẽ ẩn ài ho 
đến hết thời gian mới mở) 
- C h t nh điểm và kết quả 
+ Ban hủ nhiệm sẽ ình h n ho ài ó lập luận hặt hẽ, ấn tượng nhất để 
trao thưởng 
* oạt động 2: ập đội hiến đấu 
Thời gian: C ng ố đề thi vào thứ 2 tuần thứ 3 và thi đấu vào hủ nhật tuần 
thứ 4 trong th ng 
C h hoạt động 
+ Hoạt động đượ triển khai trên trang kh (Zoom, Discord,...) 
+ Hội viên C B sẽ đượ phân nhóm (3-5ng nhóm t y số lượng hội viên, 
trong đó ó đội trưởng) 
+ Hoạt động hia làm 3 vòng: 
Vòng : 2 thành viên lần lượt ph t iểu quan điểm ủa mình (5 phút người) 
 Vòng 2: Chất vấn: an hủ nhiệm sẽ đưa ra hất vấn và team h n người 
để đối hất với thành viên an hủ nhiệm (10 phút/team) 
 Vòng 3: Tự o iện luận: thành viên 2 ên tự o iện luận, hất vấn, phản 
 đối phương (5 phút) 
 Vòng 4: Tổng kết: Đội trưởng tổng kết lại vấn đề tranh iện ủa mình 
Sau uổi sinh hoạt, team tự tổng kết và viết ài hoàn hỉnh (Hoặ quay 
46 
vi eo) đăng lên topi sinh hoạt 
+ C h t nh điểm và kết quả 
Sau uổi sinh hoạt, an hủ nhiệm ình h n ho team uất sắ hơn ( phiếu 
 ủa an hủ nhiệm = 5 vote) 
 ỗi like trên ài tổng kết = 1 vote 
 Team ó số vote ao hơn sẽ giành đượ phần thưởng, 
4.4. Kết quả 
C B đ thu hút đượ nhiều thành viên tham gia, hs iết tranh iện ó hiệu 
quả và ó văn hóa về một vấn đề trong đời sống ph hợp với lứa tuổi Đặ iệt 
em hình thành nhiều kỹ năng và ph t triển năng lự viết ài ngh luận hội tốt 
hơn 
III. Kết quả thực nghiệm 
1. Mụ đ h thực hiện 
Trên ơ sở những giải pháp đ trình ày ở mục 2, chúng tôi tiến hành thực 
nghiệm sư phạm nhằm mụ đ h: kiểm chứng tính khả thi của việc vận dụng 
phương ph p đ đề xuất vào việc dạy h rèn năng lực giao tiếp cho h c sinh. Từ 
đó, rút ra được những kết luận sát thực về hiệu quả mà phương ph p đ đề xuất 
mang lại, đồng thời qua thực tế hoạt động dạy h ũng ho thấy những bất cập 
của vấn đề để ra hướng khắc phục cần thiết. 
2. Đối tượng thực hiện 
Đối tượng chúng tôi tiến hành thực nghiệm là h c sinh ở lớp 10 tại trường 
THPT Quỳ Hợp 3 ở các lớp sau: 
Lớp thực nghiệm 10C1,10C2 
Lớp đối chứng 10C5 
3. h thứ thực nghiệm 
Chúng tôi tiến hành thực nghiệm trong năm h c 2022-2023 theo quy trình: 
+ Tiến hành kiểm tra năng lực viết văn ngh luận xã hội an đầu của h c 
sinh. 
+ Trong khi dạy tiết Viết văn ngh luận xã hội, chúng tôi áp dụng các biện 
ph p đ đề ra theo gi o n được chuẩn b theo phương ph p mới. 
+ Thống kê số lượng HS các tham gia các cuộc thi, câu lạc bộ. 
+ Nghiệm thu kết quả được tiến hành sau khi HS hoàn thành xong bài kiểm 
tra các tiết viết văn ngh luận xã hội. 
 + Thống kê phân tích xếp loại kết quả thực nghiệm bằng phương ph p 
thống kê toán h c. 
47 
+ Kết luận 
4. Kết quả thực nghiệm 
- Có thể nhận thấy HS lớp 10 nắm vững phương ph p làm văn ngh luận xã 
hội để có thể viết thành thạo văn ngh luận xã hội. Đồng thời kĩ năng trình ày 
quan điểm về một vấn đề xã hội, giúp HS nhận thứ và hành động đúng đắn trước 
những vấn đề được quan tâm trong xã hội ũng đượ r ràng hơn, tôi thu được kết 
quả sau: 
+ 100% HS ở lớp áp dụng viết thành thạo mở ài ho đề văn ngh luận xã 
hội 
+ 100% HS ở lớp áp dụng triển khai được hệ thống ý ho đề văn ngh luận 
xã hội logic. 
 + 70% biết chuyển đoạn, chuyển ý trong khi viết ài văn ngh luận xã hội. 
Sự tiến bộ của HS được thể hiện qua biểu đồ sau: 
 Biểu đồ điểm trung bình bài viết văn nghị luận xã hội của học sinh 
 Qua biểu đồ cho thấy điểm trung bình bài viết văn ngh luận xã hội ở bài 3, 
bài 6, bài 9 ở các lớp áp dụng tăng ho thấy sự tiến bộ của HS. Lớp 10C1 tăng ,5 
điểm; lớp 0C2 tăng , điểm; lớp 0C5 tăng 0 9 điểm. 
 -Chất lượng dạy h c môn Ngữ văn cho HS lớp 10 ở trường THPT Quỳ 
Hợp 3 được nâng lên. Cuối h c kì 1, HS lớp 0 trường THPT Quỳ Hợp 3 có phần 
viết ài văn ngh luận xã hội, điểm trung bình h kì tăng so với điểm tuyển sinh 
m n Văn lớp 10. 
6,5 
7,1 
7,7 
5,5 5,9 
6,5 
5,3 5,7 
6,2 
0
2
4
6
8
10
Tiết viết bài 3 Tiết viết bài 6 Tiết viết bài 9 
10C1 10C2 10C5
0
2
4
6
8
10
Lớp 10C1 Lớp 10C2 Lớp 10C5 
Điểm trung bình thi tuyển sinh vào lớp 10 Điểm trung bình thi khảo sát HK I 
48 
Biểu đồ so sánh điểm trung bình thi tuyển sinh và điểm thi khảo sát chất 
lượng cuối kì 1 năm học 2022-2023 
IV. hảo s t sự ấp thiết và t nh hả thi ủa đề tài 
1. ụ đ h hảo s t 
 hảo s t nhằm kiểm tra kiểm tra t nh ấp thiết và khả thi ủa phươg ph p 
phát triển năng lực viết văn ngh luận xã hội cho HS lớp 10 trường THPT Quỳ Hợp 3 
2. ội ung và phương ph p hảo s t 
2.1. Nội dun hảo sát 
- C giải ph p đượ để uất ó thự sự ấp thiết đối với vấn đề nghiên ứu 
hiện nay kh ng? 
- C giải ph p đượ đề uất ó khả thi với vấn đề nghiên ứu hiện tại 
hay không? 
2.2. Ph n pháp hảo sát và than đánh iá 
Phương ph p đượ sử ụng để khảo s t là trao đổi ằng ảng hỏi, câu 
hỏi đượ thiết kế vào phiếu ài và gửi trự tiếp hoặ gi n tiếp qua ng ụ hỗ trợ 
 cho GV( ần khảo s t kèm theo ảng tóm 
tắt nội ung đề tài 
T nh điểm trung ình X ằng phần mềm E el 
C âu hỏi khảo s t với thang đ nh gi 4 mứ (tương ứng với số điểm từ 
đến 4: 
A- ất cấp thiết - cấp thiết - ít cấp thiết - h n cấp thiết - ất 
 hả thi - hả thi - ít hả thi - h n hả thi. 
3. Đối tượng hảo s t 
Chúng t i đ tiến hành điều tra trong năm h 2022-2023 với số lượng GV 
đượ khảo s t trên đ a àn ụ thể như sau: 
STT Trường T T hảo s t Địa àn hảo s t 
Số V đượ 
 hảo s t 
1 Trường THPT Quỳ Hợp 3 Huyện Quỳ Hợp 8 
2 Trường THPT Quỳ Hợp 2 9 
3 Trường THPT Quỳ Hợp 9 
4 Trường THPT Quỳ Châu Huyện Quỳ Châu 13 
5 Trường THPT Quế Phong Huyện Quế Phong 11 
6 Trường THPT Thái Hòa Th xã Thái Hòa 7 
49 
7 Trường THPT Đ ng Hiếu Huyện Nghĩa Đàn 8 
Tổng 57 
 ản 4.1. ố l ợn tr ờn học đ ợc hảo sát. 
50 
4. ết quả hảo s t về sự ấp thiết và t nh hả thi ủa đề tài 
4.1. ự cấp thiết của đề tài. 
STT giải ph p 
 thông số 
X ứ 
1 Phát triển năng lực viết ài văn ngh luận xã hội qua 
tiết Viết 
4.0 A 
2 Phát triển năng lực viết bài ngh luận xã hội thông qua 
các hoạt động “Em làm phóng viên” 
4.0 A 
3 Ph t triển năng lự viết ài ngh luận hội th ng qua 
 uộ thi h ng iện 
4.0 A 
4 Ph t triển năng lự viết ài ngh luận hội th ng qua 
hoạt động Câu lạ ộ tranh iện 4.0 A 
 ản 4.2. Đánh iá sự cấp thiết của các iải pháp đề xuất 
Từ số liệu thu đượ ảng trên ó thể rút ra những nhận ét sau: 
04 giải ph p đề uất ó t nh ấp thiết và rất ấp thiết trong vấn đề phát triển 
năng lực viết văn ngh luận xã hội cho HS lớp 0 ở trường THPT Quỳ Hợp 3 
4.2. ự hả thi của các iải pháp đ đề xuất 
STT giải ph p 
 thông số 
X ứ 
1 Phát triển năng lực viết ài văn ngh luận xã hội qua 
tiết Viết 
4.0 A 
2 Phát triển năng lực viết bài ngh luận xã hội thông 
qua các hoạt động “Em làm phóng viên” 
3,7 B 
3 Ph t triển năng lự viết ài ngh luận hội th ng 
qua uộ thi h ng iện 
3,7 B 
4 Ph t triển năng lự viết ài ngh luận hội th ng 
qua hoạt động Câu lạ ộ phản iện 
4.0 A 
 ản 4.3 Đánh iá tính hả thi của các iải pháp đ đề xuất 
 Từ số liệu thu đượ ảng trên ó thể rút ra nhận ét: C giải ph p nhằm 
phát triển năng lực viết văn ngh luận xã hội cho HS lớp 10 trường THPT Quỳ Hợp 
3 ủa húng t i đề ra là ó hiệu quả và khả thi ao 
51 
C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 
I. Kết luận 
1. Quá trình nghiên cứu 
Đề tài đ được chúng tôi ấp ủ và bắt đầu triển khai từ năm h c 2022-2023. 
- Th ng 9 2022: Đăng k đề tài tại tổ chuyên môn 
- Tháng 10/2022: Thu thập các, nghiên cứu các tài liệu liên quan 
- Tháng 10/2022: Tiến hành khảo sát, phân tích thực trạng vấn đề nghiên 
cứu 
- Tháng 11/2022: Xây dựng đề ương s ng kiến 
- Tháng 12/2022: Tháng 11/2023: Thực nghiệm, rút kinh nghiệm; Khảo sát. 
- Tháng 11/2023: Viết sáng kiến 
- Tháng 3/ 2024: Nghiệm thu sáng kiến cấp tổ, hoàn thiện sáng kiến 
2. Tính khách quan 
Đề tài được hình thành dựa trên ơ sở lí luận và ơ sở thực tiễn đượ đú rút 
từ kết quả khảo sát khách quan. Kết quả thực nghiệm đượ đ nh gi qua khảo sát 
thực tế và chất lượng giáo dục cuối năm kì ủa nhà trường. Tính khả thi, tính cấp 
thiết của đề tài đượ thăm ò qua hệ thống phiếu hỏi nhiều lựa ch n, hoàn toàn 
kh ng p đặt. 
3. Tính khoa học 
Đề tài dựa trên phương ph p nghiên ứu thống kê, khảo nghiệm, phân 
tích một cách khoa h đưa ra ẫn chứng, tư liệu, số liệu và kết quả chính 
xác làm nổi bật tác dụng, hiệu quả của biện pháp đ p ụng. 
 Đề tài được trình bày bài bản, cẩn thận. Ngôn ngữ trong s ng, tường minh; 
cấu trúc rõ ràng, khoa h c. 
4 Ý nghĩa ủa đề tài 
Đề tài đ p ụng thành công ở lớp 10C1,10C2, 10C5 trường THPT Quỳ 
Hợp 3. Biện pháp có khả năng ứng dụng rộng r i ho trường THPT trên đ a 
bàn huyện Quỳ Hợp tỉnh Nghệ An ũng là đ nh hướng để thực hiện các tiết Viết 
văn nghị luận xã hội trong hương trình Ngữ văn năm h c 2023 -2024. 
Đề tài có thể được mở rộng và phát triển theo hướng nghiên cứu sâu từng 
phương ph p, giải ph p đ đượ đề cập; có thể được tiếp tục nghiên cứu trong 
 hương trình Ngữ văn năm sau 
II. Một số kiến nghị, đề xuất 
Đối v i học sinh: 
52 
Cần có ý thức nâng cao kĩ năng viết văn ngh luận xã hội qua việ đề cao vai 
trò của tiết Viết và các hoạt động ngoại khóa nhằm phát triển năng lực viết văn 
ngh luận xã hội để thay đổi suy nghĩ, thói quen h c tập một cách đối phó và thụ 
động. 
Tích cực tham gia các hoạt động của nhóm, thực hiện các nhiệm vụ được 
giao 
(nhiệm vụ thực hiện ở nhà hay trên lớp). Nhiệt tình và có trách nhiệm trong việc 
tham gia các hoạt động nhằm phát triển năng lực viết văn ngh luận xã hội do nhà 
trường tổ chức. 
* Đối v i giáo viên: 
GV cần chuẩn b ài hu đ o, tìm tòi đổi mới phương ph p và h thức tổ 
chức tiết h c phù hợp với đặ trưng ộ m n và đối tượng dạy h để phát huy tính 
thính cực, chủ động và sáng tạo của HS. 
Muốn nâng ao năng lực viết văn ngh luận xã hội GV cần chú tr ng kết hợp 
với rèn luyện các kỹ năng kh như đ c, nói và nghe trong tiết h c 
GV cần cách kiểm tra - đ nh gi theo hướng phát triển năng lực phù hợp với 
mục tiêu tiết h và năng lực của HS. 
 GV có trách nhiệm động viên và hướng dẫn HS tham gia các hoạt động 
ngoài tiết h c nhằm phát triển năng lực viết văn ngh luận xã hội cho HS. 
* Đối v i tổ/nhóm chuyên môn: 
Tăng ường tổ chức các tiết dạy Viết văn ngh luận xã hội để gi o viên được 
dự giờ, trao đổi chia sẻ kinh nghiệm dạy giảng dạy Thường xuyên dự giờ lẫn nhau 
để cùng h c tập về phương ph p, trao đổi về chuyên môn. 
Thống nhất và xây dựng kế hoạch cụ thể, đổi mới trong việc tổ chức các 
hoạt động nhằm phát triển năng lực viết văn ngh luận xã hội cho HS 
* Đối v i L nh đạo nhà tr ờng: 
Tổ chức các buổi dự giờ thăm lớp không phải chỉ để góp ý, đ nh gi ếp loại 
mà òn để trao đổi kinh nghiệm để đi đến thống nhất một phương ph p ạy h c có 
hiệu quả nhất. 
Có sự đầu tư trong hoạt động để thúc đẩy các em HS tích cực tham gia. 
Trên đây là một số kinh nghiệm của bản thân trong quá trình rèn và phát 
triển năng lực viết văn ngh luận xã hội cho Hs lớp 0 trường THPT Quỳ Hợp 3. 
Mặ đ rất cố gắng trong nghiên cứu, đú rút, trình ày nhưng ản sáng kiến 
chắc chắn còn nhiều điểm phải bàn. Rất mong nhận được ý kiến đóng góp ủa 
đồng nghiệp và hội đồng khoa h c các cấp. 
53 
D. PHỤ LỤC 
Phụ lục 1: Phiếu khảo sát sự cấp thiết và tính khả thi của đề tài. 
Link khảo 
sát:
9K41NPgXXVeiDgyg6NePc/edit 
54 
55 
56 
57 
Phụ lục 2: Một số bài viết văn nghị luận xã hội của HS qua các tiết Viết. 
- Bài viết của HS kiểm tra cuối kì 1 
58 
59 
- Bài viết của HS ở tiết Viết bài 3 
Bài viết của em Sầm Thị Mỹ Dung lớp 10C
60 
Bài viết của HS ở tiết Viết bài 6 
61 
62 
63 
64 
Phụ lục 3: Một số hình ảnh của tiết học viết văn nghị luận xã hội 
65 
Phụ lục 4: Hình ảnh sinh hoạt câu lạc bộ Tranh biện 
66 
TÀI LIỆU THAM KH O 
1. Ngh quyết số 29-NQ/TW về đổi mới ăn ản, toàn diện giáo dụ và đào tạo. 
2. Th ng tư số 32/2018/TT-BGDDT 
3 Nguyễn Th inh Phượng ( hủ biên) (1992), C m nang phương pháp sư 
phạm, NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Ch inh 
4 Đỗ Th Thúy Dương (202 ), Dạy và học nghị luận xã hội, NXB Đại h 
Quố gia Hà Nội. 
5. Bộ Giáo dụ và Đào tạo (2014), Tài liệu dạy học theo định hướng phát triển 
năng lực, NXB Giáo dục. 
6. Bộ Giáo dụ và Đào tạo (2010), Dự án Việt Bỉ, Dạy và học tích cực - Một số 
phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực, NXB Đại h sư phạm, Hà Nội.