SKKN Một số giải pháp nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe trong môn Ngữ Văn Lớp 10 theo chương trình giáo dục phổ thông mới

m Liên, Nam Đàn
40 em
3
Học sinh lớp 10C1, trường THPT Kim Liên, Nam Đàn
37 em
4
Học sinh lớp 10C6, trường THPT Kim Liên, Nam Đàn
36 em
3.3.5. Kết quả khảo sát về sự cấp thiết của các giải pháp đã đề xuất
* Sự cấp thiết của các giải pháp đã đề xuất qua khảo sát đối với giáo viên
TT
Các giải pháp
Các thông số
X
Mức
Không cấp thiết
Ít cấp thiết
Cấp thiết
Rất cấp thiết
1
Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh thông qua hoạt động nói và nghe trong giờ học Nói và Nghe.
%
0
0
80
20
2
Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe bằng hoạt động thảo luận tương tác nhóm
%
0
0
50
50
3
Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe bằng hoạt động thuyết trình
%
0
0
30
70

* Sự cấp thiết của các giải pháp đã đề xuất qua khảo sát đối với học sinh
TT
Các giải pháp
Các thông số
X
Mức
Không cấp thiết
Ít cấp thiết
Cấp thiết
Rất cấp thiết
1
Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh thông qua hoạt động nói và nghe trong giờ học Nói và Nghe.
%
0
1,9
52,2
45,9
2
Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe bằng hoạt động thảo luận tương tác nhóm
%
0
1,9
44
54,1
3
Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe bằng hoạt động thuyết trình
%
0
1,3
39,6
59,1

Từ số liệu thu được qua việc khảo sát thực tế các giáo viên giảng dạy lớp 10 chương trình mới của ba trường PTTH nói trên và 159 học sinh lớp 10 của trường THPT Kim Liên (Theo mẫu phiếu ở phần phụ lục) được tổng hợp ở bảng trên ta thấy việc rèn luyện để nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh và các giải pháp đề xuất để nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe là rất cấp thiết.
3.3.6. Kết quả khảo sát về tính khả thi của các giải pháp đã đề xuất
* Tính khả thi của các giải pháp đã đề xuất
Để khẳng dịnh các giải pháp có tính khả thi hay không, tôi đã khảo sát thông qua các câu hỏi. Các câu hỏi tôi khảo sát theo các mức độ: Không khả thi; It khả thi; khả thi và Rất khả thi. Kết quả như sau
* Kết quả khảo sát giáo viên về tính khả thi của các giải pháp
TT
Các giải pháp
Các thông số
X
Mức
Không khả thi
Ít khả thi
Khả thi
Rất khả thi
1
Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh thông qua hoạt động nói và nghe trong giờ học Nói và Nghe.
%
0
0
40
60

2
Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe bằng hoạt động thảo luận tương tác nhóm
%
0
0
50
50
3
Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe bằng hoạt động thuyết trình
%
0
0
40
60
Nhìn vào kết quả ,bảng khảo sát cho t
!ấy,tý lệ mức c
ộ khả thi và rất
khả thi
theo đánh giá của các giáo viên chiếm 100%. Điều đó cho thấy các giải pháp nâng cao năng lực giao tiếp qua giờ học Nói và Nghe đã đề xuất đem lại hiệu quả cao và có tính khả thi.
*Kết quả kiểm tra, đánh giá kết quả giao tiếp của học sinh
Kết quả -
Số HS
Khi dạy học theo phương pháp truyền thống
Sau
g
khi dạy học bằng các »iải pháp đề xuất
Mức độ giao tiếp tôt
Mức độ giao tiếp khá
Mức độ giao tiếp trung bình
Mức độ giao tiếp yếu
Mức độ giao tiếp tôt
Mức độ giao tiếp khá
Mức độ giao tiếp trung bình
Mức độ giao tiếp yếu
10c1
Số lượng
37
8
10
15
4
16
13
8
0
%
100
21,6
27,2
40,6
10,6
43,2
35,1
21,7
0
10a1
Số lượng
46
10
12
18
6
16
22
8
0
%
100
21,7
26,1
39,1
13,1
34,8
47.8
17,4
0
Tổng
83
18
22
33
10
31
35
16
0
%
43.3
53.3
79,7
33,7
75.6
82,9
39,1
0
Bảng so sánh kết quả kiểm tra mức độ giao tiếp của học sinh trước - sau thực nghiệm.
Qua bảng so sánh kết quả kiểm tra mức độ giao tiếp ở 2 lớp trước thực và sau khi dạy học theo giải pháp đề xuất đã cho ta thấy sự khác biệt về kết quả mức dộ giao tiếp trước và sau sử dụng các giải pháp. Mức độ đạt được ở 2 thời điểm chệnh lệch nhau rõ ràng. Trước khi dạy học theo giải pháp đề xuất, tỉ lệ học sinh đạt mức độ giao tiếp tốt và khá chiếm gần 55%; trong khi đó, ở thời điểm sau khi dạy học theo giải pháp đề xuất tỉ lệ học sinh giao tiếp khá và giỏi chiếm trên 80%, hơn hẳn so với thời điểm trước. Mức độ giao tiếp yếu ở 2 lớp trước khi dạy học theo giải pháp đề xuất chiếm 24.3% và sau khi dạy học theo giải pháp đề xuất đã không còn học sinh yếu. Hơn nữa, chính việc được rèn luyện kỹ năng nói và nghe các em trở nên chủ động, linh hoạt, sáng tạo, khả năng giao tiếp rất thuần thục, các em yêu môn Ngữ văn hơn và thấy Văn học còn rất nhiều điều thú vị cần khám phá. Như vậy, với kết quả đó có thể khẳng định “Các giải pháp nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe trong môn Ngữ văn lớp 10 theo chương trình giáo dục phổ thông mới” đã đem lại hiệu quả và có tính khả thi.
3.4 Đánh giá chung
Việc rèn luyện năng lực giao tiếp cho học sinh qua hoạt động nói, nghe trong giờ học Nói và Nghe và rèn luyện năng lực giao tiếp cho học sinh bằng hoạt động trải nghiệm, sáng tạo giúp học sinh phát triển tư duy phản biện, tư duy lôgic, tích hợp kiến thức và kĩ năng, học sinh phát triển được năng lực tự học, tự nghiên cứu, lĩnh hội tri thức, năng lực tư duy sáng tạo, năng lực cộng tác, làm việc nhóm. Đồng thời, nâng cao ý thức trách nhiệm của học sinh khi thực hiện nhiệm vụ học tập, gắn lí thuyết với thực hành, tư duy và hành động, nhà trường và xã hội, đặc biệt năng lực giao tiếp cải thiện rõ nét.
PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
Đổi mới PPDH là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong nền giáo dục của mỗi quốc gia. Để học sinh hứng thú với nội dung học tập, giáo viên cần tích cực đổi mới phương pháp dạy học cho phù hợp nền giáo dục trong nước cũng như thế giới. Theo yêu cầu này, tôi đề xuất Các giải pháp nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe trong môn Ngữ văn lớp 10 theo chương trình giáo dục phổ thông mới. Quy trình tổ chức và các thao tác dạy học hoàn toàn xuất phát từ nội dung cần đạt của bài học. Toàn bộ quy trình và các thao tác dạy học, tôi đã trình bày ngắn gọn và cụ thể phần II của đề tài.
Tính khả thi của biện pháp đã được khẳng định qua kết quả khảo sát thực tế từ các giáo viên giảng dạy. qua hoạt động và hứng thú của học sinh trong giờ học. Học sinh nắm bắt những tri thức Ngữ văn có hệ thống và chắc chắn hơn, có tư duy phản biện tốt hơn, năng lực giao tiếp phát triển.
Việc rèn luyện nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và nghe không chỉ đưa nội dung kiến thức đến với người học một cách tích cực, sáng tạo, hứng thú nhất mà còn góp phần đa dạng hóa hình thức dạy học, nâng cao hiệu quả dạy học chương trình Ngữ văn lớp 10 THPT, đồng thời hướng tới sự phát triển năng lực học sinh một cách toàn diện nhất. Như vậy có nghĩa là các giải pháp này có thể được sử dụng rộng rãi và có hiệu quả cho tất cả các giờ học Nói và nghe trong môn Ngữ văn của chương trình mới.
2. Khuyến nghị:
*Về phía nhà trường: Cần động viên, thúc đẩy giáo viên đổi mới phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.
*Về phía tổ chuyên môn: Cần quan tâm đúng mực tới việc vận dụng, đổi mới phương pháp dạy học theo định hướng phát triển năng lực người học.
*Về phía giáo viên cần:
- Có nghiệp vụ tay nghề vững vàng, kiên trì bền bỉ rèn luyện học sinh.
- Nhiệt tình trong giảng dạy, hết lòng vì học sinh.
- Không ngừng học tập để nâng cao kiến thức, phương pháp bồi dưỡng của từng bài học, môn học.
- Trong giờ dạy cần phát huy hết khả năng của mỗi học sinh, tạo cơ hội cho các em được đứng trước tập thể để thể hiện mình, góp phần nâng cao phẩm chất, năng lực, khả năng giao tiếp, ứng xử.
Dạy học để rèn luyện phẩm chất, năng lực cho học sinh là một hình thức rất cần triển khai trong thực tế giảng dạy môn Ngữ vãn hiện nay. Vấn đề tôi trình bày trên đây chỉ là một vài giải pháp nhỏ nhằm định hướng phát triển năng lực giao tiếp cho học sinh. Tuy nhiên, đây chỉ là ý kiến của cá nhân nên không tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế. Tôi rất mong được sự đóng góp thiết thực của các đồng nghiệp.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Phan Huy Dũng (2009), Tác phẩm văn học trong nhà trường phổ thông, một góc nhìn, một cách đọc, Nxb Giáo dục Việt Nam.
2. Đặng Hiển (2005) Dạy văn, học văn, Nxb Đại học Sư phạm, Hà Nội.
3. Nhiều tác giả (2007), Từ điển thuật ngữ văn học, Nxb Giáo dục, Hà Nội.
4. Phan Trọng Ngọ - Dạy học và phương pháp dạy học trong nhà trường, Nxb Đại học sư phạm, 2005
5. Bùi Mạnh Hùng (Tổng chủ biên), Ngữ văn 10 Tập một , SGK Kết nối tri thức và cuộc sống, NXB Giáo dục
6. Nguyễn Thị Hồng Nam (Chủ biên), Tổ chúc hoạt động trải nghiệm cho học sinh lớp 10 môn Ngữ văn,NXB Giáo dục Việt Nam
7. Tài liệu tập huấn xây dựng các chuyên đề dạy học và kiểm tra đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh, Bộ GD và ĐT.
8. Tài liệu tập huấn sinh hoạt chuyên môn về phương pháp và kĩ thuật tổ chức hoạt động tự học của học sinh THPT, Bộ GD và ĐT.
PHỤ LỤC
PHIẾU KHẢO SÁT DÀNH CHO GIÁO VIÊN
(Phiếu khảo sát tính cấp thiết của các giải pháp)
Họ và tên: 	
Trường:	
Với mong muốn thu thập số liệu đánh giá sự cấp thiết của sáng kiến kinh nghiệm. Tôi rất mong nhận được ý kiến của quý Thầy/Cô về các giải pháp đề xuất nhằm nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh sau bằng các điền dấu (X) vào ô Thầy/Cô lựa chọn:
1. Theo thầy (cô), trong chương trình đổi mới giáo dục việc rèn luyện năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe có cấp thiêt không?
a. Không cấp thiết	 	
b. Ít cấp thiết	 	
c. Cấp thiết	 
d. Rất cấp thiết	 
2. Các thầy (cô) hãy đánh giá tính cấp thiết của giải pháp: Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh thông qua hoạt động nói và nghe trong giờ học Nói và Nghe theo các mức độ sau;
a. Không cấp thiết	 
b. Ít cấp thiết 	 
c. Cấp thiết	 
d. Rất cấp thiết	 	
3. Các thầy (cô) hãy đánh giá tính cấp thiết của giải pháp: Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe bằng hoạt động tương tác nhóm theo các mức độ sau;
a. Không cấp thiết	 
b. Ít cấp thiết	 
c. Cấp thiết	 
d. Rất cấp thiết	 	
4. Các thầy (cô) hãy đánh giá tính cấp thiết của giải pháp: Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe bằng hoạt động thuyết trình tương tác theo các mức độ sau;
a. Không cấp thiết 	
b. Ít cấp thiết	 
c. Cấp thiết 	 
d. Rất cấp thiết 	 
GIÁO VIÊN ĐƯỢC KHẢO SÁT
PHIẾU KHẢO SÁT TÍNH CẤP THIẾT
Tổng hơp mức độ khảo sát
Số lượng: 10 giáo viên
Vấn đề
Mức độ

Không cấp thiết
Ít cấp thiết
Cấp thiết
Rất cấp thiết
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
1. Theo thầy (cô), trong chương trình đổi mới giáo dục việc rèn luyện năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe có cấp thiết không?
0
0
0
0
8
80
2
20
2. Các thầy (cô) hãy đánh giá tính cấp thiết của giải pháp: Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh thông qua hoạt động nói và nghe trong giờ học Nói và Nghe theo các mức độ sau;
0
0
0
0
5
50
5
50
3. Các thầy (cô) hãy đánh giá tính cấp thiết của giải pháp: Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe bằng hoạt động tương tác nhóm theo các mức độ sau;
0
0
0
0
5
50
5
50
4.Theo thầy (cô), trong chương trình đổi mới giáo dục việc rèn luyện năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe có cấp thiêt không?
0
0
0
0
3
30
7
70

MẪU PHIẾU KHẢO SÁT DÀNH CHO GIÁO VIÊN
(Phiếu khảo sát tính khả thi)
Họ và tên: 	
Trường:	
Xin thầy (cô) vui lòng cho ý kiến về các giải pháp đã đề xuất nhằm nâng cao
năng lực giao tiếp cho học sinh sau bằng các điền dấu (X) vào ô thầy cô lựa chọn:
1. Theo thầy (cô), tổ chức dạy học bằng hoạt động thuyết trình trong giờ học Nói và Nghe nhằm nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh khi thực hiện sẽ?
a. Không khả thi 	
b. Ít khả thi	
c. Khả thi	 
d. Rất khả thi	 
2. Thầy (cô) thấy việc nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh thông qua hoạt động nói và nghe trong giờ học Nói và Nghe sẽ như thế nào khi thực hiện?
a. Không khả thi	 
b. Ít khả thi 	
c. Khả thi 	
d. Rất khả thi 	
3. Theo thầy (cô), việc nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe bằng hoạt động thảo luận t\ưng tác nhóm khi thực hiện sẽ như thế nào?
a. Không khả thi	 
b. Ít khả thi	 
c. Khả thi	 	 
d. Rất khả thi 	 
PHIẾU KHẢO SÁT TINH KHẢ THI
Kết quả khảo sát 
Số lượng: 10 giáo viên
Vấn đề
Mức độ
Không khả thi
Ít khả thi
Khả thi
Rất khả thi
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
Theo thầy (cô), tổ chức dạy học bằng hoạt động thuyết trình trong giờ học Nói và Nghe nhằm nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh khi thực hiện sẽ?
0
0
0
0
4
40
6
60
Thầy (cô) thấy việc nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh thông qua hoạt động nói và nghe trong giờ học Nói và Nghe sẽ như thế nào khi thực hiện?
0
0
0
0
5
50
5
50
Theo thầy (cô), việc nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe bằng hoạt động thảo luận t\ưng tác nhóm khi thực hiện sẽ như thế nào?
0
0
0
0
3
30
7
70

MẪU PHIẾU KHẢO SÁT DÀNH CHO HỌC SINH
(Phiếu khảo sát tính cấp thiêt)
Họ và tên: 	
Lớp:	
Trường:	
Em vui lòng trả lời giúp cô một số câu hỏi sau bằng cách điền dấu (X) vào ô em lựa chọn:
1. Trong giờ học Nói và Nghe ở chương trình Ngữ văn 10 em có Nói (trình bày suy nghĩ của mình) nhiều không?
a. Rất nhiều 	
b. Nhiều	 	
c. Thỉnh thoảng 
d. Không bao giờ 	 
2. Trong tiết học Nghe và Nói, em có phải Nghe nhiều không?
a. Rất nhiều	 Ship mình 1 trà sữa nướng thạch kim cương ( giảm ngọt 50%)
b. Nhiều	 	 	
c. Thỉnh thoảng 
d. Không bao giờ	 
3. Trong tiết học Nghe và Nói, em có được rèn luyện năng lực giao tiếp không?
a. Rất nhiều	 
b. Nhiều	 
c. Thỉnh thoảng 	 
d. Không bao giờ	 
4. Theo em, trong chương trình đổi mới giáo dục việc rèn luyện năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe có cấp thiết không?
a. Không cấp thiết	 
b. Ít cấp thiết	 
c. Cấp thiết	 
d. Rất cấp thiết	 
5. Theo em các giải pháp sau:
Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh thông qua hoạt động nói và nghe trong giờ học Nói và Nghe.
- Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe bằng hoạt động thảo luận tương tác nhóm.
- Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe bằng hoạt động thuyết trình.
Có thật sự cấp thiết trong việc rèn luyện nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh?
a. Không cấp thiết	 
b. Ít cấp thiết	 	
c. Cấp thiết	 
d. Rất cấp thiết	 
Kết quả khảo sát học sinh
STT
 Mức độ
Nội dung
Rất nhiều
Nhiều
Thỉnh thoảng
Không bao giờ
SL
%
SL
%
SL
%
SL
%
1
Trong quá trình học Ngữ văn 10 em có NÓI (trình bày suy nghĩ) nhiều không?
3
1,8
40
24,6
120
73,6
0
0
2
Trong tiết học Ngữ văn em có phải NGHE nhiều không?
3
1,8
40
24,6
120
73,6
0
0
3
Trong giờ học Ngữ văn em có được rèn luyện kỹ năng giao tiếp không?
6
3,6
45
27,7
112
68,6
0
0


Không cấp thiết
Ít cấp
thiết
Cấp thiết
Rất cấp thiết


SL
%
SL
%
SL
%
SL
%

Theo em, trong chương trình đổi mới giáo








4
dục việc rèn luyện năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe có cấp thiết không
0
0
0
0
90
55,2
73
44,8

Theo em các giải pháp sau:
- Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh thông qua hoạt động nói và nghe trong giờ học Nói và Nghe.
0
0
3
1,9
83
52.2
73
45,9
5
- Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe bằng hoạt động
0
0
3
1,9
70
44
86
53,1
thảo luận tương tác nhóm.









- Nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh qua giờ học Nói và Nghe bằng hoạt động thuyết trình.
Có thật sự cấp thiết trong việc rèn luyện nâng cao năng lực giao tiếp cho học sinh?
0
0
2
1.3
63
39,6
96
59,1