SKKN Một số giải pháp ứng dụng công nghệ số vào dạy học bài tích trò sân khấu dân gian (Ngữ Văn 10, bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống) nhằm phát triển năng lực, phẩm chất cho học sinh

nó nhớ nó ghé thăm ai mà biết 
Quan Huyện: Còn thị Hến 
Thị Hến: Dạ 
Quan Huyện: Chắc chết quá, thị Hến 
Quan Huyện: 
Thị Hến này, có nhận lời khai 
Trong đơn này có thật đúng hay không 
Lý trưởng xã đại gian có chứng rằng 
Tên Trùm sò bị mất trộm 
Mà tên trộm đó là 1 thằng đuôi 
Nó đã trốn mất khi hôm 
Lại phóng hỏa đốt điếm canh 
Mà làng xã chưa bắt được kẻ gian manh 
Thị Hến: 
Dạ bẩm quan bây giờ em mới biết được à 
Là chuyện mất trộm ở nhà của ông Trùm 
Em chỉ thấy họ ập đến nhà em 
Vu oan rằng em chứa đồ ăn trộm 
Rồi cái họ hùng hổ bắt em 
Nếu em mà chẳng chịu lo tiền 
Trùm Sò + Lý Trưởng: ê, ê, cái con... 
Quan: 
Như vậy là Lý hà nó muốn kiếm chuyện mà 
Mày vu cho phụ nữ đã đẹp lại hiền 
Chắc là mày phải vô tù 
Mày bị mất chức 
 Lý trưởng: Trời đất ơi, dạ bẩm quan, dạ bẩm quan oan ức cho con quá quan ơi, dạ rõ 
ràng y thị là 1 tay gian trữ đồ gian, đồng lõa với bọn thầy bói ăn trộm buôn bán đề mà 
kiếm lời, quả thật trùm sò đã nhận được đồ mất trộm tại nhà của y thị mà quan 
Trùm sò: dạ đúng rồi quan 
Quan Huyện: Trùm sò 
Trùm sò: Dạ..í..i... 
Quan Huyện: gì mà mày khóc nữa dạ, mày có nhận đồ đạc mất trộm này của mày không 
Trùm sò: Của con chứ của ai 
Thầy đề: Dạ bẩm quan đồ đạc mất trộm mà nằm trong nhà thị Hến thì rõ ràng thị ta có 
qua trữ đồ gian thiệt đó quan àh 
Thị Hến: thầy đề.... 
Thầy đề: ơ..ơ... 
Trùm sò: Dạ đúng rồi đó quan 
Quan Huyện: Đúng, thầy Đề nói đúng 
Thị Hến: Quan..ơi 
Quan Huyện: Nhưng mà trong đó phải có nguyên nhân chứ? chứ hổng lẻ đàn bà đẹp 
dzầy mà đi ăn trộm 
Thị Hến: Ơ dạ. 
Thầy đề: Dạ đúng ạ, đàn bà đẹp vậy sao biết ăn trộm...hihihi.(cười dê chút nghen 
hehehe) 
Trùm sò: Dạ biết chứ, hở cái nó chốp, hở cái nó chôm 
Quan Huyện: thị Hến 
Thị Hến: Dạ! 
Quan: Hãy cung khai sự thật cho quan biết...tự nhiên nói, đừng sợ thằng nào, có quan 
che chở 
Lý trưởng: Rồi, thôi chết rồi! 
Quan Huyện: Thị Hến, tại sao lại có đồ mất trộm trong nhà của Hến vậy 
(HÁT) 
Thị Hến: Dạ .dạ bẩm quanhic hicdạ kể từ lúc giữa đường gãy gánh. Em lo 
thủ tiết đến nay. Thân cô đơn phải tìm cách sinh nhai. Dựng quán nước qua ngày buôn 
bán. 
Quan Huyện: Thầy Đề 
Thầy Đề: Dạ 
Quan Huyện: Làm gì mà caí mặt ngơ ngơ ngáo ngáo vậy? 
Thầy Đề: Dạ, đâu có 
Quan Huyện: Ghi vô 
Thầy Đề: Dạ, ghi vô 
Quan Huyện:Kiếm cái gì dạ, kiếm cây bút hả 
Thầy Đề: Dạ 
 Quan Huyện: Cha, cha ơi cha, cây bút sau lưng cha nè cha. Khôn quá ha, bút rớt bên 
đây, mà tìm dưới giò cô Hến ha 
Quan Huyện: Ghi vô, nửa đường gãy gánh 
Thầy Đề: Dạ, nửa đường gãy gánh 
Quan Huyện: Mà nè Hến à, có gãy thiệt ko? 
Thị Hến: Dạ bẩm quan, đã hãy 2 năm 
Quan Huyện: Hehe..ghi lẹ lẹ lên không quan quên..gãy 2 năm 
Thầy Đề: Dạ, gãy 2 năm..hehe 
Quan Huyện: Mà nè nè nè, cái vụ 2 năm thầy khỏi ghi, để tui nhớ được rồi, thầy ghi vô 
thầy nhớ nguy hiểm 
Thị Hến: ( Hát tiếp ) Dạ bẩm quan, rồi bỗng Trùm Lý ập vào nhà em ào ạt 
Quan Huyện: Chi dạ 
Thị Hến: Nói là đến để bắt trộm tối hôm qua, nói em qua trữ chia lời cùng đạo..tặc. 
Huyện Quan ơi thân gái quá chồng phòng không chiếc bóng sớm tối quạnh hiu chẳng 
có ai bầu bạn, em thao thức từng canh u sầu khắc khoải nghe tiếng chim khuya kêu 
buồn trong đêm vắng tủi phận cô đơn không người đối tượng mà bị vu oan chứa chấp 
đồ gian bởi người ám hại em, em phải làm sao nhờ quan đoái thương...tình. Em đang 
yên ổn làm ăn bỗng tai nạn thình lình. Quan nghĩ coi 100 bạc trong lúc em bán buôn ế 
ẩm thì em chạy đâu ra một thân góa bụa phòng không. Cho nên Lý trưởng Hà liền nổi 
giông gió đùng đùng, nếu không có thì đòi giải lên quan lập tức, em năn nỉ thế nào cũng 
không được, nhờ quan trên minh xétcho em nhờ.. 
Lý trưởng: Dạ bẩm Quan 
Quan Huyện: Imtao biết tụi bây lắm mà, thấy tiền là muốn táp hà, lại ức hiếp con 
dân, nuốt không trôi bây mới đưa lên đây chứ gì, nè trước đây tụi qua mắt quan bao 
nhiêu lần rồi , lệ cửu đâu, đề Lý trưởng cồn Hến đánh 30 roi cho bỏ tật đó coi 
Lý trưởng: dạ thưa quan tội nghiệp cho con lắm, trăm lạy quan lớn ngàn lạy quan lớn 
Quan Huyện: Hổng có tội mày 
Lý trưởng: Dạ con xin quan lớn đèn trời soi xét, con thuở nay chưa biết làm tiền, dạ 
mới lần đầu mánh lới thật chưa quen, làm lụp chụp bị người ta dòm thấy tẩy, mới nhất 
thứ lạy quan con trót dại nhờ ơn trên quan mở lượng biển trời. 
Quan Huyện: Thôi im đi, tội của mày đàng đánh để răn đời, nhưng mà xét ra cũng là 
tay chân bộ hạ. Nè, về lấy phạt nộp 50 quan tiền dạ hay là nằm ngay cho lệ cửu oánh 
30 hèo. 
Lý trưởng: Dạ bẩm quan con xin nộp phạt ạ, con xin nộp phạt ạ 
Quan Huyện: Ờ vậy tốt, về lấy tiền nộp phạt nhanh lên 
Lý trưởng: Trùm ơi, tui về trước nha 
Trùm sò: Ông về trước, còn tui sao đây 
Thầy Đề: Trùm sò vào hầu 
Trùm sò: dạ thôi cho con bỏ, con về luôn 
Thầy Đề: Vô đây rồi đâu phải muốn vô là vô, muốn bỏ là bỏ hả mày 
 Quan Huyện: Chỗ này chỗ cho mày giỡn chơi đó hả. Trùm Sò 
Trùm sò: Dạ 
Quan Huyện: Mày ỷ thế phú gia cường hào, hiếp đáp hỏa phụ thế cô phải hông 
Trùm sò: dạ đâu có dạ thưa quan, dạ đêm 24 con mất trộm, qua đêm 25 con nhận ra của 
bị mất tại nhà thị Hến, dạ xin quan hỏi kẻ qua trữ đồ gian thì sẽ rõ liền đó quan. 
Quan Huyện: Hứ trước mặt quan mày còn dở trò vừa đánh trống vừa ăn cướp nữa phải 
hông, mày tưởng mày có thể lấy thịt đè người phải không? Không ép buộc người ta làm 
vợ lẻ vợ mọn được rồi mày tính vu oan vá họa để qua mặt pháp luật phải hông, đúng 
hông thị Hến 
Thị Hến: Dạ đúng 
Trùm sò: Hồi nào con buộc thị Hến làm vợ lẻ của con hồi nào, dạ Thị Hến mới là đang 
vu oan cho con đó chớ 
Thầy đề: Dạ bẩm quan chúng lập bè lập phái, vu oan cho người vô tội. Như vậy thì 
luật nước khó tha, xin quan kết tội nặng nề, làm gương cho kẻ giàu mà còn ham mê vợ 
bé 
Trùm sò: Dạ thầy đề nói kiểu đó chết tui rồi , tui đâu có ham mê vợ bé gì đâu. 
Thầy đề: Đừng có chối mày , thị Hến hổng có khai , nhưng thấy tình thế là ta thấy ngay 
là mi ỷ tiền muốn vợ lẻ mà. 
Trùm sò: Dạ bẩm quan, bẩm thầy Đề, em ko có ham vợ bé mà chỉ ham tiền thôi, em 
cũng chẳng có vu oan ai, em mất trộm rõ ràng mà, tang vật vẫn còn để đó. 
Quan Huyện: Lệ cửu đâu! 
Lính: Dạ 
Quan Huyện: Đem tang vât vu oan kia về cho bà mày niêm vào tủ, 
Trùm sò: Dạ, quan ơi đồ này của con mà quan 
Quan Huyện: Đó, đó thấy không, trước mặt quan mà mày còn muốn cưp đồ của quan 
phải không? 
Trùm sò: Dạ quan nói sao, chứ đồ này của em mà 
Quan Huyện: Đồ của mày là khi nào nó nằm ở nhà mày, còn ở chỗ quan nó là đồ của 
quan 
Lệ cửu đâu, căng nọc nó ra đánh 30 hèo cho ta 
Quan Huyện: Nhưng, trước khi đánh tên Trùm Sò thì nhấc ghế lễ phép, nghiêm trang, 
kính cẩn bắt ghế mời cô Hến ngồi. 
Lính: Dạ...Dạ, mời cô Hến ngồi 
Trùm sò: Coi kì này mình tiêu rồi.. 
Thầy đề: Lệ cửu đâu, phép nước thi hành 
Trùm sò: Trời ơi quan ơi thầy đề ơi xin xét lại cho con nhờ, thiệt là oan cho con quá 
mà 
Lính: Thôi nằm xuống đi Sò! 
Trùm sò: Nằm thiệt hả 
Lính: Nằm mà nằm chơi hả, nằm xuống, Lý rồi, Sò chưa.nhớ ko? 
Trùm sò: Hả 
 Lính: Lý rồi, Sò chưa..nhớ ko? 
Trùm sò: Thôi mà 
Lính: Hả, thôi hả, vậy thì nằm xuống, nằm ngay xuống 
Trùm sò: nhè nhẹ thôi nha 
Lính: Nằm xuống lẹ đi, hừ, vỏ sò cứng quá ha, đánh biết chừng nào mới thấm 
Trùm sò: Đánh thì đánh đại đi 
Lính: Chọt rồi sao? 
Trùm sò: Chọt nó đau 
Lính: Đau hả, biết đau mà không có hả? Nằm xuống mày, nằm ngay ngắn nha 
Trùm Sò: Huhuhu.. 
Lính: Một 
Trùm Sò: Ai da, ai da, đau quá, ui da.. 
Lính: Đau quá ha, mà im ru bà rù, không thấy có gì hết phải không? 
Trùm Sò: Đau quá à 
Lính: vẫn im ru ha, hử, nằm xuống nữa mày, nằm lẹ, nằm ngay nha. Một! 
Trùm sò: Ai da, ai da, đau quá, ui da, đau quá cha nội ơi 
Lính: Đau, mà vẫn chưa có gì phản ứng đáng kể hết phải không? Được rồi 
Trùm sò: Dạ thôi mà 
Lính: Nằm xuống mày, không nằm xuống tao đánh chết à. Một! 
Trùm sò:Ui cha, đau quá, chịu hết nổi rồi! 
Quan Huyện: Sao không đánh, đánh mạnh lên 
Trùm sò: Trời 
Lính: Nằm xuống, lẹ lên, nằm lẹ xuống 
Trùm sò: Suỵt...nè, chú giữ đi, mà nhớ tí lát thối nha 
Lính: Trời ơi, nằm lẹ đi, Một..Mười, Một..Mười 12 
Thầy Đề: Khoan 
Lính: Để đó tao mày 
Trùm sò: í..i...chết, chết rồi 
Thầy Đề: nằm xuống, quýnh gì mà không có trúng phép gì hết, xem tao nè, đã quýnh 
là cho ra quýnh..Một, Hai ,Ba... 
Trùm sò: úi cha, trời ơi, trời ơi..í í..e..e... 
Quan Huyện: ê, ở đây ai chết đâu mà mày thổi kèn lá mày 
Trùm sò: Dạ, đau quá quan ơi 
Lính: thấy chưa, quan quở rồi kìa, nằm xuống đi 
Trùm sò: Ủa nằm nữa hả? 
Lính: Nằm nữa chứ, nãy giờ đánh chưa trúng phép, giờ mới trúng phép nè 
Trùm sò: đánh muốn ẹo xương sống luôn, mà đánh hoài, phép với tắc gì 
Lính: Nằm ngay xuống 
Trùm sò: ê ê 
Lính: Nửa hả 
Trùm sò: không phải, cái vụ nãy chưa thối 
 Lính: Nghe nè, Một..16, Một..23..Một..29 
Quan Huyện: Sao không đánh nữa 
Lính: Dạ bẩm quan, thằng Trùm Sò nó chết rồi 
Quan Huyện: Hả, tội nghiệp không, mới bị có mấy roi mà chết rồi, tội nghiệp quá, 
thêm 30 roi nữa coi 
Trùm sò: Dạ thôi thôi quan ơi, cứu cứu con, hu hu hu..hahahaha 
Quan Huyện: chưa chết hả? 
Trùm sò: Dạ chưa? 
Quan Huyện: Vậy mà tao tưởng hồn của mày đã lìa khỏi xác rồi chứ? 
(Rao vô vọng cổ) 
Trùm sò: Dạ cũng gần chết rồi Quan ơi. Nó bầm dập hết rồi Quan ơi. Đáng lí là sò đã 
chết thiệt rồi, nhưng mà suy nghĩ nếu Sò chết thiệt rồi thì vườn ruộng không ai lo? Nhà 
cửa không ai chăm sóc? Tiền góp không ai thâu ? Nên bỗng nghe tiếng quát nạt của 
Quan, hồn Sò vội vàng trở lại 
Quan Huyện: Chi dạ 
Trùm sò: Vì thương xác Sò phải quằn quại với ba chục ngọn roi ác hại, mà chẳng chút 
nương tay. 
Quan ơi vò sò tuy cứng nhưng sẽ mềm nhũn như trái dưa..a...gang. 
Chín..rục..Nứt..da..Đổ..Hột..Nát bấy hết rồi ăn uống gì được nữa. 
Trời ơi vậy mà chẳng chút xót thương nỡ đập cho nó bầm dập như tương để bị người 
ta hốt bỏ..bên đường..hè 
Thầy Đề: Biết điều chút xuống khó mấy không xong 
Trùm sò: Thôi, thầy đừng nói nữa chi để tui lượm mà nấu chè. Kì này nấu chè dưa 
gang à nha. Nghĩ thật là tức, lời tục nói không sai " khi thương trái ấu cũng tròn, khi 
ghét trái bồ hòn nó cũng méo", phải chi mà Sò có được cặp mày lá liễu bén ngót như 
dao, đôi mắt long lanh trữ tình, miệng cười xinh xinh với vòng môi mộng thắm, thì 
mông Sò đâu có nổi vòng xanh vòng đỏ, mà không một ai đoái hoài thương..hại..í í.. 
Quan Huyện: tự nhiên đang nói ngang ngang mày rống lên chi dạ? 
Trùm sò: Dạ, đau quá Quan ơi 
Quan Huyện: Than thân trách phận phải không? Thêm 30 roi nữa coi 
Trùm sò: Quan ơi, cho con nộp phạt đi quan ơi, con chịu đòn không nổi đâu Quan ơi 
Quan Huyện: Chịu phạt rồi phải không? 
Trùm sò: Dạ 
Quan Huyện: Thôi Quan thương tình nói tới nói lui không qua nói thật về nhà lấy 400 
quan mang đến đây đóng phạt mày 
Trùm sò: Dạ, dạ quan bới cho chứ nhiều quá em kham đâu có nổi quan 
Thầy Đề: 400 quan thì ăn thua gì, không bằng cọng lông chân của chú mày nữa à 
Trùm sò: Trời ơi, sao ông biết, người ta đứt từng đoạn ruột, chứ ở đó ông nói không 
bằng cọng lông chân, bộ ông tưởng có tiền là dễ lắm sao, cũng phải vắt chày ra nước, 
bòn tro đãi trấu, ăn mắm hút vòi. Có 9 quan thì ráng kiếm thêm 1 quan nữa cho chẳng 
 một chục chứ có đi bốc hốt được của ai đâu. Nhờ tá điền biết điều không thiếu tiền lúa 
ruộng. Nhờ mấy chú gia đình không nài cực khổ, thức khuya dây sớm, ăn uống qua loa, 
mà tiền công thì không có nghĩa. Nhờ bạc 12 tui cho vay nhân đức không bị ai giựt, rồi 
từ đó tôi mới ơ tích ơ tiểu thành đa. Tạo nhà tạo đầt vì tiền ngủ không yên giấc. Hễ đem 
nghe chó hú là đã muốn loạn tinh thần. 
Thầy Đề: Thôi, quan xử như vậy là phước ba đời nhà chú rồi, không lạy tạ phụ mẫu 
chi dân còn kêu ca cái gì nữa 
Trùm Sò: Dạ, bây giờ lạy ha, lạy rồi quan tha cho ha 
Quan Huyện: Này Thầy Đề 
Thầy Đề: Dạ 
Quan Huyện: Ghi thêm 50 quan, vì tội lạy thấy mà ghét 
Trùm Sò: Trời đất ơi, trời ơi, tui lạy đẹp vậy mà.. 
Thầy Đề: 400 quan tiền dạ, thêm 50 quan vì tội lạy thấy ghét, vị chi 450 quan 
Trùm Sò: Trời ơi nói chơi mà thầy ghi 
Thầy Đề: Tôi đã ghi vào sổ rồi, hễ bút sa là gà chết 
Trùm Sò: Trời, tội nghiệp quá 
Thầy Đề: Nói thêm 1 câu nữa là tui ghi thêm 50 quan về tội làm hao giấy mực à 
Trùm Sò: Trời ơi, chết tui, Quan lớn ơi, tội nghiệp con, bớt cho con đi Quan lớn ơi, tội 
nghiệp con Quan lớn ơi 
Quan Huyện: được rồi, Quan thương tình 
Trùm Sò: Dạ, hehe 
Quan Huyện: thầy Đề à, ghi thêm 50 quan vì tội năn nỉ đi 
Thầy Đề: Năn nỉ không, ghi à 
Trùm Sò: Thôi thôi thôi, không dám năn nỉ nữa, thôi rồi, thôi rồi, coi như thôi vậy là 
cam..đành, đồ đã mất mà thêm bị đòn, còn tốn mấy trăm..hu hu..í í 
Thầy Đề: Gì nữa đó 
Trùm Sò: Dạ, mất tiêu đôi guốc rồi, rõ ràng để đây mà sao giờ mất tiêu đôi guốc rồi 
Thầy Đề: Để đâu mà mất? 
Trùm Sò: Trời ơi, chết tôi rồi 
Thầy Đề: Ở đây là Huyện đường làm gì mà có ai lấy guốc dép của nhà ngươi 
Trùm Sò: Dạ có, đây đây đây đây..cho xin lại, cho xin lại. Cái vụ hồi nãy chưa thối 
cho người ta nữa mà còn lấy guốc của người ta, chết tôi. Ở đây là giữa công đường mà 
hở cái chớp, hở cái chộp, chịu nổi ko? huhu 
Thầy Đề: Đồ ngu, có nhiêu đó mà làm ăn cũng không ổn 
Quan Huyện: này thị Hến 
Thị Hến: Dạ ..dạ em đây ạ.. 
Quan Huyện: Này thầy Đề việc cung khai của thị Hến thầy khỏi ghi vào vi bằng để tôi 
nhớ rồi tôi xét xử đủ rồi. Trống tan hầu cho thầy Đề về nghỉ 
Thầy Đề: Dạ sao bữa nay Quan cho nghỉ sớm quá vậy 
Thị Hến: Dạ kính thầy lại nhà ạ.. 
Quan Huyện: Đừng thắc mắc Quan cho nghỉ sớm 1 bữa 
 Thầy Đề: Quan cho nghỉ sớm 1 bữa, trống tan hầu 
( Trống đánh ) 
Thầy Đề: bẩm Quan em về à 
Thị Hến: Dạ chào thầy, mong có ngày gặp lại 
Thầy đề: Ừ, gặp lại chứ..ứ ứ 
Quan Huyện: (tằn hắn) Này thị Hến, mời em ngồi. Hến à...Sao trống tan hầu rồi mà 
mày chưa chịu về nữa 
Lính: Dạ con ở lại để hầu Quan ạ 
Quan Huyện: Hôm nay đặc biệt là Quan cho miễn hầu, về bẩm lại với bà bây, nói rằng: 
" Hôm nay Quan bận điều tra một việc vô cùng quan trọng, cơm nước khỏi chờ, Quan 
về muộn, về trễ, mà không chừng quan đến sáng mới về 
Lính: Dạ chào quan con về ạ. Ngiêm 
Quan Huyện: Khoan 
Lính: Dạ quan dạy ạ 
Quan Huyện: đưa hai nén bạc lại đây mày.!Nhanh lên. Đâu qua mắt được quan. quan 
đã thề với lòng rằng, không bao giờ quan để rơi rớt! 
Lính: Nghiêm..tới..1 2 , 1 2, 1 2 
Quan Huyện: Ngồi đi em. 
 Hến à, việc của em tuy chưa có tỏ rõ nhưng mà quan thấy em cô đơn quá cho nên quan 
anh cũng thương tình. Từ nay em nên năng lui tới hầu anh quan, thì không có một ai 
dám vu oan giá họa cho em nữa đâu. 
Thị Hến: Dạ đa tạ quan đã thương tình, em một thân một mình quạnh hiu sớm tối, rủi 
ro tai bay họa gửi, đỡ nâng không biết cậy nhờ ..ai 
Quan Huyện: Cứ tự nhiên đến cậy nhờ quan, quan hết lòng nâng đỡ! 
 PHỤ LỤC 3: LINK SẢN PHẨM HỌC TẬP CỦA HỌC SINH 
3.1. Link bài test trò chơi (quizlet) : Thẻ đọc về tri thức ngữ văn (Bài Tích trò sân khấu 
dân gian): 
3.2. Link Pallet : Vòng tròn văn chương: 
3.3. Link Pallet bài làm của học sinh về Xúy Vân giả dại : 
3.4. Link Pallet bài làm của học sinh về Múa rối nước 
3.5. Link Biểu diễn đoạn tuồng Hồn thiêng đưa đường: 
3.6. Link sản phẩm sân khấu hóa tác phẩm văn học dân gian Tấm Cám :