SKKN Sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong dạy học Ngữ Văn 6 chương trình giáo dục phổ thông 2018 tại Trường THCS Hưng Chính

ĐỀ CƯƠNG SÁNG KIẾN
Môn: Ngữ văn
Tên đề tài: Sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong dạy học Ngữ văn 6 chương trình giáo dục phổ thông 2018.
Tác giả: Thái Thị Hoàng Hà
Đơn vị: Trường THCS Hưng Chính
Câu trúc đề tài: Đề tài có cấu trúc gồm 3 phần chính
+ Đặt vấn đề
+ Nội dung nghiên cứu
+ Kết luận 
A. ĐẶT VẤN ĐỀ
I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong thực tế, việc dạy và học Ngữ văn chưa tạo được hứng thú cho học sinh, tình trạng học sinh “chán” học văn là một thực tế khiến giáo viên phải suy ngẫm. Vận dụng phương pháp mới, cụ thể là phương pháp dạy học theo dự án không chỉ tạo nhiều hứng thú, phát huy được tính tích cực, chủ động của học sinh mà còn rèn luyện tư duy bậc cao và nhiều kĩ năng mềm cần thiết. Phương pháp dạy học theo dự án bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm việc theo nhóm; rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh. Giúp quá trình dạy học đạt được mục tiêu của giáo dục phổ thông.
	Về cơ bản, dựa trên nguyên tắc đề cao sự khám phá và xâu chuỗi vấn đề “Dạy học dự án” là phương pháp có thể áp dụng cho tất cả các môn học. Nhưng trong hệ thống các môn học trong trường phổ thông, bộ môn Ngữ Văn là môn học có nhiều lợi thế áp dụng phương pháp dạy học dự án. Bởi lẽ, nội dung của tiếp nhận văn học là quá trình giải mã tác phẩm và tái tạo lại bằng tư tưởng, tình cảm và kinh nghiệm sống của người đọc. Do đó nó đòi hỏi cao sự kích thích khám phá và sáng tạo mà điều này lại chính là ưu điểm lớn nhất của dạy học dự án. Đưa phương pháp dạy học dự án vào giảng dạy Ngữ Văn là một biện pháp vừa góp phần cải thiện tình trạng học sinh không có hứng thú học vừa có thể tích hợp trang bị những kỹ năng cần thiết giúp gắn Văn học với thực tiễn đời sống, thực hiện đúng quan điểm “học đi đôi với hành”. Do đó nghiên cứu cách vận dụng phương pháp dạy học dự án vào dạy học nói chung, bộ môn Ngữ Văn nói riêng để đạt hiệu quả cao là một vấn đề hết sức cần thiết. 
II. ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, MỤC ĐÍCH VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Trong quá trình triển khai đề tài này chúng tôi lấy quá trình áp dụng phương pháp dạy học dự án vào thực tiễn giảng dạy môn Ngữ Văn 6 – Chương trình giáo dục phổ thông mới làm đối tượng nghiên cứu và chúng tôi tập trung nghiên cứu trong phạm vi chương trình SGK Ngữ văn lớp 6.
2. Mục đích nghiên cứu
Đề tài Sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong dạy học Ngữ văn lớp 6 được triển khai nhằm các mục đích như sau:
- Xây dựng quy trình vận dụng phương pháp dạy học theo dự án cho chương trình Ngữ Văn lớp 6.
- Bằng các kết quả nghiên cứu khẳng định tính khả thi trong việc triển khai phương pháp dạy học theo dự án đối với chương trình Ngữ văn 6.
- Thiết kế một số giáo án dạy học Ngữ văn 6 theo phương pháp dạy học dự án.
3. Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu lý thuyết: phân tích, tổng hợp, so sánh, phân loại(các tài liệu về dạy học theo dự án).
- Phương pháp nghiên cứu thực tiễn bao gồm: quan sát, điều tra, phỏng vấn, thống kê 
- Phương pháp thực nghiệm sư phạm: Thăm dò trước hiệu quả, tính khả thi của phương pháp dạy học theo dự án ở môn Ngữ văn 6.
4. Cấu trúc của sáng kiến
Ngoài các phần Mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo và Phụ lục, sáng kiến có 3 phần:
Phần 1: Cơ sở khoa học của việc sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong dạy học Ngữ văn 6
Phần 2: Nội dung, quy trình sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong dạy học Ngữ văn 6
Phần 3: Thực nghiệm sư phạm
B. NỘI DUNG 
I. CƠ SỞ CỦA ĐỀ TÀI
1. Cơ sở lí luận của việc sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong dạy học Ngữ văn 6
Dạy học dự án là một hình thức của dạy học hợp tác, hướng học sinh đến việc tiếp thu kiến thức và kỹ năng thông qua quá trình giải quyết một bài tập tình huống được gọi là một dự án mô phỏng môi trường mà các em đang sống và sinh hoạt. Bản chất của dạy học dự án không phải là dạy học học sinh những nội dung kiến thức cụ thể mà là dạy cho học sinh cách tiếp thu và vận dụng kiến thức. Dự án có thể chỉ giới hạn trong phạm vi lớp học và có độ dài khoảng 1-2 tuần hoặc có thể vượt ra ngoài phạm vi lớp học và kéo dài trong suốt khóa học, năm học.Trong cách học theo dự án, học sinh làm việc theo nhóm để giải quyết những vấn đề có thật trong đời sống, theo sát chương trình học và có phạm vi kiến thức liên môn.
2. Cơ sở thực tiễn của việc sử dụng phương pháp dạy học theo dự án trong dạy học Ngữ văn 6
	Trên thực tế, mặc dù giáo viên đã có ý thức đổi mới phương pháp dạy học văn nhưng việc vận dụng các phương pháp dạy học tích cực như phát vấn, làm việc nhóm, trực quan, nêu vấn đề, graph, dạy học theo dự án, mặc dù cũng đã được biết đến song việc áp dụng trên thực tế còn ít hoặc chưa đồng bộ. Đặc biệt, phương pháp dạy học theo dự án.
	Tai sao việc áp dụng phương pháp dạy học theo dự án bị hạn chế trong việc dạy học văn? Đó có thể là do sự hạn hẹp về mặt thời gian trong chương trình Ngữ văn, phương tiện dạy học thiếu thốn hoặc chất lượng kém chưa đủ để đáp ứng, tạo điều kiện cho việc sử dụng các phương pháp dạy học mới; sự lúng túng trong quy trình tổ chức thực hiện hay tâm lí ngại đổi mới cũng chính là nguyên nhân khiến giáo viên “ngại” áp dụng phương pháp mới này.
II. NỘI DUNG, QUY TRÌNH SỬ DỤNG PHƯƠNG PHÁP DẠY HỌC THEO DỰ ÁN TRONG DẠY HỌC NGỮ VĂN LỚP 6 
2.1. Cấu trúc, nội dung chương trình sách giáo khoa Ngữ văn 6
2.2. Lựa chọn nội dung triển khai phương pháp dạy học theo dự án
2.3. Quy trình và cách thức áp dụng phương pháp dạy học theo dự án trong dạy học Ngữ văn 6
2.3.1. Quá trình chuẩn bị
- Xác định vấn đề, xây dựng ý tưởng dự án
- Xác định mục tiêu dự án
- Lập kịch bản dự án
- Xây dựng bộ công cụ hỗ trợ dự án
- Xây dựng hệ thống tiêu chí đánh giá kết quả
2.3.2. Triển khai dự án trên lớp
- Phân công nhiệm vụ
- Thực hiện dự án
- Xây dựng giáo án giới thiệu dự án
- Tổ chức báo cáo sản phẩm dự án
2.3.3. Đánh giá hiệu quả của dự án
III. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
C. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ TÀI
1. Phạm vi áp dụng
- Sáng kiến được áp dụng tại đơn vị trường THCS Hưng Chính, sáng kiến này còn có thể áp dụng rộng rãi trong các trường học.
2. Thời gian áp dụng
- Học kỳ 1 năm học 2021 – 2022.
D. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
I. ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI
1. Tính mới của đề tài
Đề tài đã đưa ra quy trình và cách thức áp dụng phương pháp dạy học theo dự án trong dạy học Ngữ văn 6 - Chương trình giáo dục phổ thông 2018.
2. Tính khoa học của đề tài
Đề tài nghiên cứu phù hợp với Chương trình giáo phổ thông 2018 hướng đến rèn luyện kĩ năng cho người học, với xu thế đổi mới phương pháp giáo dục theo định hướng phát triển năng lực cho học sinh, phù hợp với tình hình thực tế của người học, người dạy và nhu cầu của xã hội.
3. Tính khả thi
Căn cứ vào nội dung môn học, cụ thể là nội dung chương trình SGK Ngữ văn 6, có thể khẳng định rằng: Việc áp dụng dạy học theo dự án đối với dạy học Ngữ văn nói chung và với chương trình Ngữ văn 6 nói riêng là hoàn toàn khả thi.
II. KHẢ NĂNG MỞ RỘNG, PHÁT TRIỂN CỦA ĐỀ TÀI	 
- Đề tài có thể mở rộng cho tất cả các khối lớp trong chương trình Ngữ văn .
III. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ, ĐỀ XUẤT
- GV luôn có ý thức đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực, thường xuyên tham gia dự giờ, rút kinh nghiệm, học hỏi và chia sẻ lẫn nhau.
- Các nhà quản lý cần quan tâm nhiều hơn tới việc đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại cho trường học để tạo điều kiện cho việc tổ chức các hoạt động trong dạy học theo dự án.
TÀI LIỆU THAM KHẢO