SKKN Ứng dụng công nghệ thông tin để dạy học viết văn bản thông tin trong chương trình Ngữ Văn 10

ồn tài liệu vừa thu thập (biểu 
“bức tường” để tạo lập nên thư viện 
số lưu trữ tài liệu hỗ trợ quá trình viết 
bản nội quy. 
 - HS biết cách tự tạo nên nguồn tài 
liệu tham khảo: Bằng việc hoàn 
thiện, trả lời các câu hỏi trong phiếu 
học tập dạng sơ đồ Venn: Đọc và 
phân tích bài viết tham khảo trong 
SGK. Từ đó, học sinh có thể củng cố, 
ôn tập những tri thức về bản nội quy. 
 - HS phân loại tài liệu đúng địnhV 
dạng, sưu tầm, chọn lọc những tài 
liệu đa dạng kiểu loại: Đường link, 
hình ảnh , bài viết, bản nội quy có giá 
trị. 
tượng cảm xúc,.) để lựa chọn ra
nguồn tư liệu hữu ích, chính xác.
Đường link 
Hoạt động 3. Hoạt động hình thành ý tưởng và lập dàn ý bằng ứng dụng Padlet
- Mục tiêu:
+ HS biết, hiểu cách sử dụng tính năng “ sơ đồ tư duy” của ứng dụng Padlet để tạo
sơ đồ tư duy tìm ý, lập dàn ý cho bản nội quy.
+ HS biết tạo lập sơ đồ tư duy dàn ý.
- Tiến trình hoạt động:
Nội dung hoạt động Sản phẩm cần đạt
- Bước 1. Giáo viên sử dụng tính năng “sơ đồ
tư duy” trong ứng dụng Padlet để thiết kế sơ đồ
tư duy hình cây. Từ khóa trung tâm của sơ đồ sẽ
là chủ đề của VB“ Bản nội quy lớp học Ngữ văn
sáng tạo”. Bên cạnh từ khóa trung tâm, sơ đồ
có những từ khóa nhỏ hơn: Hình thành ý tưởng
viết, lập dàn ý .
- Bước 2. Giáo viên thiết lập hệ thống câu hỏi
gợi ý cho các từ khóa trong sơ đồ Bản nội quy
lớp học Ngữ văn sáng tạo trên ứng dụng Padlet.
+ Ở từ khóa Hình thành ý tưởng , giáo viên sẽ
thiết kế hai câu hỏi : 1, Những ý tưởng của em
về hình thức của bản nội quy?(bố cục, yếu tố
phi ngôn ngữ, kí hiệu ) ; 2. Hãy ghi chép
nhanh những ý tưởng của em về nội dung của
- HS đăng nhập vào Padlet, trả lời
các câu hỏi trong sơ đồ dưới hình
thức từ khóa, hình ảnh,.
- HS biết cách cùng phối hợp, hoạt
động nhóm hiệu quả: Cùng góp ý,
hoàn thiện cho sơ đồ dàn ý.
- HS tạo lập sơ đồ dàn ý hoàn chỉnh
bản nội quy? (Bản nội quy sẽ nêu ra những quy 
định gì?..) 
 Ở từ khóa Lập dàn ý, giáo viên sẽ chia nhỏ 
thành ba từ khóa: Từ khóa Tạo lập hình thức 
bản nội quy bao gồm những câu hỏi sau: 1. Nêu 
dung lượng của bản nội quy?; 2. Em sẽ sử dụng 
những kí hiệu, hình ảnh và biểu tượng nào để 
minh họa cho nội dung của bản nội quy?, 3. Nêu 
ý kiến của em màu sắc và kiểu chữ của bản nội 
quy?.Từ khóa Tạo lập nội dung đoạn văn sẽ 
gồm có những câu hỏi sau: 1. Xác định đơn vị, 
tổ chức chịu trách nhiệm viết bản nội quy?; 2. 
Ai sẽ là người đọc, thực hiện bản nội quy?; 3. 
Bản nội quy Lớp học Ngữ văn sáng tạo quy định 
những điều gì? (Những điều được làm, không 
được làm?); 4. Những quy định được đề ra 
trong bản nội quy dùng để làm gì?; 5. Điểm đặc 
biệt trong việc sử dụng từ ngữ, hình thức câu 
văn khi viết bản nội quy. Ở từ khóa Sự hòa phối 
giữa hình thức và nội dung của đoạn văn, giáo 
viên có thể đưa ra những câu hỏi: 1. Sắp xếp 
trình tự xuất hiện, vị trí của các yếu tố hình 
thức, nội dung trong nội quy. Ngoài ra, trong sơ 
đồ này, giáo viên còn thiết kế thêm câu hỏi để 
ghi lại những băn khoăn của học sinh trong quá 
trình lập dàn ý : Những băn khoăn của em trong 
quá trình tạo lập bản nội quy?. 
 - Bước 3: GV bật tính năng không giới hạn câu 
trả lời. HS trả lời các câu hỏi trong sơ đồ dưới 
dạng từ khóa hoặc bằng các phương tiện phi 
ngôn ngữ khác (hình ảnh, biểu đồ, kí hiệu), 
cùng nhau đóng góp ý kiến hoàn thiện sơ đồ tư 
duy dàn ý. 
 Hoạt động 4. Ứng dụng phần mềm MS-PowerPoint để thực hành viết và chỉnh 
sửa VBTT 
- Mục tiêu: 
+ HS biết, hiểu cách sử dụng phần mềm MS Powerpoint để thực hành viết và chỉnh 
sửa bản nội quy. 
+ Viết bản nội quy hoàn chỉnh về nội dung và hình thức. 
- Tiến trình hoạt động: 
Nội dung hoạt động Sản phẩm cần đạt 
* Thực hành viết bản nội quy 
Bước 1. GV hướng dẫn HS sử dụng Powerpoint để 
tạo lập kênh hình thức cho bản nội quy. 
 - Sử dụng tính năng Inphographic trong ứng dụng, 
lựa chọn những thiết kế có sẵn, chỉnh sửa cho phù 
hợp để tạo nên hình thức cho bản nội quy. 
 - HS có thể tự sáng tạo kênh hình ảnh cho bản nội 
quy bằng ứng dụng Powerpoint như sau: 
+ Chọn New Slide-> Slide. 
+ Xây dựng bố cục cho bản nội quy Lớp học Ngữ 
văn sáng tạo trên trang Slide mới Sử dụng tính năng 
Text box của Powerpoint tạo nên các ô trống cố định 
vị trí của các bộ phận của bản nội quy 
 - Tạo lập các yếu tố khác về mặt hình thức bằng việc 
sử dụng phần mềm Powerpoint: 
 - HS tạo lập VB nội quy Lớp 
học Ngữ văn sáng tạo. 
 - HS biết cách tự chỉnh sửa, 
hoàn thiện bản nội quy. 
+ Màu sắc : Giáo viên hướng dẫn học sinh vào mục 
Design -> Format Background 
+ Phương tiện phi ngôn ngữ : 
+ Hình ảnh minh họa cho thông tin trong bản nội quy 
Lớp học Ngữ văn sáng tạo: Giáo viên sử dụng Insert-
> Chọn File lựa chọn hình ảnh. Những hình ảnh đó 
có thể là những hình ảnh liên quan đến lớp học, thiết 
bị học tập, môn Ngữ văn... 
+ HS có thể sử dụng biểu tượng Symbol trên thanh 
công cụ để làm cho thông tin, quy định trong bản nội 
quy trở nên sinh động. 
+ Sử dụng thêm kí hiệu: Số thứ tự, gạch ngang, dấu 
trừ, dấu cộng ngay đầu mỗi ý trong bản nội quy. 
+ Thiết lập kiểu chữ: Dùng tính năng chỉnh kích cỡ 
để chọn cỡ chữ lớn và tính năng in đậm trong 
Powerpoint để làm nổi bật tên bản nội quy: 
 Bước 2. Sử dụng Powerpoint để tạo lập kênh chữ/ 
nội dung cho bản nội quy. 
+ Giáo viên yêu cầu học sinh sử dụng tính năng Text 
box để nhập nội dung của bản nội quy Lớp học Ngữ 
văn sáng tạo. 
+ GV hướng dẫn HS đọc một số lưu ý trong việc tạo 
lập đơn vị nội dung bản nội quy trong thao tác viết ở 
trang 93, SGK. 
Bước 3. Hoàn thiện nội dung, hình thức của bản nội 
quy : 
Giáo viên hướng dẫn học sinh sử dụng các tính năng 
của Powerpoint để hoàn chỉnh nội dung, hình thức 
của bản nội quy Lớp học Ngữ văn sáng tạo. 
*Hướng dẫn học sinh chỉnh sửa bằng ứng dụng 
Powerpoint: 
 Bước 1. Giáo viên yêu cầu học sinh nạp lại trang 
slide có bản nội quy đã tạo lập 
 Bước 2. Giáo viên sử dụng tính năng Review -> 
Comment trên thanh công cụ Powerpoint để tiến 
hành góp ý, nhận xét trực tiếp trên bản nội quy. Sau 
khi nhận xét xong, GV gửi lại cho HS. 
 Bước 3. Học sinh tiến hành tự chỉnh sửa, Học sinh 
có thể kết hợp phần bình luận của giáo viên và bản 
sửa chữa những lỗi sai thường gặp trong quá trình 
viết nội quy mà giáo viên cung cấp để tự sửa chữa, 
bổ sung, hoàn thiện. 
Phiếu rà soát lỗi sai khi viết bản nội quy 
Hoạt động 5. Quản lí và trình chiếu sản phẩm VBTT và tăng cường sự tương tác 
giữa giáo viên và học sinh bằng ứng dụng Google Classroom. 
- Mục tiêu: 
HS biết, hiểu cách sử dụng phần mềm Google Classroom để trình chiếu sản phẩm 
văn bản nội quy, tăng cường sự tương tác với học sinh. 
- Tiến trình hoạt động:
Nội dung hoạt động Sản phẩm cần đạt
Bước 1. Giáo viên tạo lập “phòng học ảo” trên
ứng dụng. Tên phòng học ảo chính là chủ đề của
bản nội quy: Lớp học Ngữ văn sáng tạo. Giáo viên
gửi mã số phòng học ảo để học sinh có thể truy cập
vào phòng học này.
Bước 2. Giáo viên sử dụng tính năng “bảng tin”
đăng tải bản nội quy của lớp học Ngữ văn sáng
tạo lên Phòng học ảo. Cùng vơi đó là “Phiếu hỗ
trợ tham gia hoạt động trình chiếu nội quy”
Bước 3: HS hoàn thiện phiếu học tập, đăng tải
lên phần bình luận dưới bài đăng về bản nội quy.
- HS biết cách đăng tải, lưu trữ, giới
thiệu sản phẩm văn bản nội quy lên
trang Google Classroom.
- HS biết cách phản hồi, tương tác bài
trình chiếu thông qua phiếu học tập
Hoạt động 6. Kiểm tra, đánh giá trong dạy viết VBTT bằng ứng dụng Google
Form.
- Mục tiêu:
HS biết, hiểu cách sử dụng phần mềm Google Forms để đánh giá chất lượng văn
bản nội quy.
- Tiến trình hoạt động:
Nội dung hoạt động Sản phẩm cần đạt
Bước 1. Giáo viên sử dụng sử dụng tính năng tạo biểu
mẫu trên ứng dụng để tạo nên bản đánh giá về sản
- HS thực hiện công việc đánh
giá sản phẩm bản nội quy của
phẩm bản nội quy
Bước 2. Trong biểu mẫu, giáo viên thiết lập tên biểu
mẫu “Bản đánh giá về hoạt động viết bản nội quy
lớp học Ngữ văn sáng tạo”. Tiếp đó, giáo viên dùng
chức năng tạo câu hỏi trắc nghiệm để tạo ra những
câu hỏi khảo sát, đánh giá về bản nội quy. Những câu
hỏi đó bao gồm:
1. Em đánh giá về hình thức của bản nội quy Lớp học
Ngữ văn sáng tạo?
2. Em đánh giá về nội dung của bản nội quy Lớp học
Ngữ văn sáng tạo?
3. Em đánh giá về cách diễn đạt bản nội quy Lớp học
Ngữ văn sáng tạo?
4. Em đánh giá cách sử dụng các phương tiện phi
ngôn ngữ (biểu tượng, hình ảnh, kí hiệu)?
- Câu trả lời được xây dựng thành các mức độ: Tốt -
Khá - Trung bình - Kém. Giáo viên cụ thể hóa các tiêu
chí của mức độ đánh giá và thang điểm tương ứng qua
rubric đánh giá.
nhóm khác, có thể tự đánh giá
về kết quả của nhóm mình thông
qua Google Forms.
. Rubic đánh giá bản nội quy 
NÓI NGHE 
Thảo luận về văn bản nội quy hoặc văn bản hướng dẫn nơi công cộng 
(1 tiết) 
1. Mục tiêu: 
- HS biết trình bày, đánh giá về văn bản nội quy 
- HS biết lắng nghe, trao đổi, phản hồi, rút kinh nghiệm từ bài thuyết trình về văn 
bản nội quy. 
2. Tiến trình dạy học 
Hoạt động 1: Chuẩn bị thảo luận 
- Mục tiêu: HS có thể chuẩn bị nội dung, phương thức trình bày bài nói 
- Tiến trình tổ chức hoạt động: 
Nội dung hoạt động Sản phẩm cần đạt 
 - Bước 1: Các nhóm sửa chữa nội dung bài 
viết về bản nội quy. 
 - Bước 2: Các nhóm lên ý tưởng cho bài 
nói 
 - Bước 3: Các nhóm luyện tập trước khi nói 
 - HS có thời gian chuẩn bị, luyện tập cho 
việc thuyết trình 
 Hoạt động 2: Thảo luận 
- Mục tiêu: HS thực hành hoạt động nói nghe về sản phẩm văn bản nội quy 
- Tiến trình tổ chức hoạt động: 
Nội dung hoạt động Sản phẩm cần đạt 
* Hoạt động nói: 
 - GV giới thiệu chủ đề bài nói : Thuyết 
trình về bản nội quy Lớp học Ngữ văn sáng 
tạo. 
 - Giáo viên công bố thời gian nói cho các 
nhóm: Mỗi nhóm 5-10 phút 
 - Giáo viên cho các nhóm thời gian chuẩn 
bị 2 phút sau đó yêu cầu các nhóm lên trình 
bày. 
 - Các nhóm lần lượt lân trình bày theo thứ 
tự. 
* Hoạt động nghe: 
 - GV phát cho các nhóm phiếu học tập hỗ 
trợ hoạt động nghe: 
+ Yêu cầu học sinh tóm tắt nội dung bài 
nói. 
+ Đưa ra những nhận xét về phần thuyết 
trình 
* Hoạt động nói - nghe tương tác: 
 - HS trình bày kết quả nghe 
 - HS nhận xét về phần thuyết trình của các 
nhóm 
 - HS được phát phiếu tự đánh giá kết quả 
bài thuyết trình 
 - HS trình bày được bài thuyết trình về bản 
nội quy Lớp học Ngữ văn sáng tạo. 
 - HS biết cách lắng nghe, trao đổi, nhận xét 
về bài thuyết trình. 
PHỤ LỤC 2 
PHIẾU ĐIỀU TRA HỌC SINH VỀ ỨNG DỤNG CNTT 
TRONG DẠY HỌC VIẾT VBTT Ở CẤP THPT 
(Dành cho học sinh trường THPT Nguyễn Trường Tộ và Hà Huy Tập) 
---------------------- 
Họ và tên:. 
Lớp:.. 
Trường: 
Phiếu hỏi được thiết kế để điều tra, thu thập thông tin phục vụ đề tài nghiên cứu 
khoa học. Vì vậy, xin Anh/Chị vui lòng cho biết ý kiến của mình về các nội dung liên quan 
đến ứng dụng CNTT trong dạy học viết VBTT. 
(Viết tắt: CNTT là CNTT, VBTT là VBTT) 
Câu 1 Anh/Chị có thích hoạt động viết VBTT không? 
 Yêu thích, hứng thú Khó hiểu, nhàm chán 
 Bình thường Mục khác (Vui lòng ghi rõ) 
----------------------------------------------- 
Câu 2 Lí do nào khiến Anh/Chị thích hoạt động viết VBTT? 
 Nội dung hay Quan 
trọng 
trong thi 
cử 
 Thầy cô có 
phương pháp 
dạy học lôi 
cuốn 
Mục khác (Vui 
lòng ghi rõ) 
. 
Câu 3 Trong CT Ngữ văn 10, nội dung của hoạt động VBTT thường rơi vào những kiểu 
loại văn bản nào? 
 VB thuyết minh. 
Bản tin. 
Báo cáo nghiên cứu khoa học. 
Nội quy, hướng dẫn nơi công cộng. 
Câu 4 Anh/Chị có áp dụng CNTT để thực hiện viết VBTT không? 
Có Không 
Câu 5 Anh/Chị sử dụng các phần mềm CNTT để viết VBTT ở mức độ nào? 
 Rất thường xuyên Thường xuyên Thỉnh thoảng Chưa bao giờ 
Câu 6 Theo Anh/Chị, các bài học dạy kĩ năng viết VBTT trong CT Ngữ văn 10 hiện 
hành có thể ứng dụng CNTT ở mức độ nào? 
Toàn bài Một số đề 
mục 
Luyện tập Liên hệ, mở rộng. 
Câu 7 Anh/Chị cho biết kiểu bài học dạy kĩ năng viết VBTT nào có thể ứng dụng CNTT 
ở mức độ cao nhất trong CT hiện hành? 
 Bài học 
lí thuyết 
Bài học thực 
hành 
Cả hai Mục khác(Vui lòng ghi 
rõ) 
Câu 8 Anh/Chị hãy lựa chọn những phần mềm CNTT dễ sử dụng nhất trong quá trình 
viết VBTT? 
.. 
Câu 9 Anh/Chị có cảm thấy hứng thú với hoạt động dạy học viết VBTT khi có sự ứng 
dụng CNTT ? 
Có Không 
Câu 10 Theo Anh/Chị, việc ứng dụng CNTT có ý nghĩa như thế nào đối với dạy học viết 
VBTT? 
.. 
Chân thành cảm ơn các Anh/Chị! 
PHIẾU ĐIỀU TRA GIÁO VIÊN VỀ ỨNG DỤNG CNTT 
TRONG DẠY VIẾT VBTT Ở CT NGỮ VĂN 10 
(Dành cho giáo viên Ngữ văn ở trường trung học phổ thông) 
---------------------- 
Họ và tên:. 
Đơn vị công tác: 
Nhằm nâng cao hiệu quả dạy học VBTT, tôitiến hành kaor sát mức độ ứng dụng 
CNTT của các Thầy/ Cô trong quá trình dạy học hoạt động viết VBTT ở lớp 10. Rất 
mong nhận được sự hỗ trợ của các Thầy/ Cô. 
(Viết tắt: CNTT là CNTT, VBTT là VBTT) 
Câu 1 Thầy/Cô quan tâm đến vấn đề ứng dụng CNTT trong dạy viết VBTT như thế 
nào? 
 Rất quan tâm Quan tâm Bình thường Không quan tâm 
Câu 2 Sự cần thiết phải ứng dụng CNTT trong dạy viết VBTT ? 
 Rất cần thiết Cần thiết Không cần thiết Không có ý kiến 
Câu 3 Thầy/cô đã ứng dụng CNTT trong quá trình dạy học viết VBTT ở mức độ nào 
sau đây: 
 Rất thường xuyên Thường xuyên Thỉnh thoảng Chưa bao giờ 
Câu 4 Nếu chưa bao giờ sử dụng CNTT trong dạy viết VBTT, xin Thầy/Cô vui lòng 
cho biết nguyên nhân ? 
 Thời gian hạn chế Phải đảm bảo 
kiến thức cơ 
bản bài học 
 Năng lực sử dụng 
CNTT còn hạn chế 
 Mục khác: 
Câu 5 Năng lực sử dụng CNTT của giáo viên? 
 Sử dụng thành thạo 
các ứng dụng 
CNTT, vận dụng 
phù hợp vào quá 
trình dạy học. 
 Chỉ biết sử dụng 
các ứng dụng 
CNTT cơ bản: 
Word, 
Powerpoint 
 Không biết sử 
dụng các phần 
mềm, ứng dụng 
CNTT. 
Mục khác 
Câu 6 Xin Thầy/Cô cho biết những khó khăn mà thầy cô gặp phải trong quá trình ứng 
dụng CNTT để dạy viết VBTT? 
 Hạn chế về thời 
gian. 
 Phương tiện bổ trợ 
giảng dạy còn 
nhiều hạn chế. 
 Năng lực sử 
dụng công nghệ 
hạn chế. 
 Mục khác 
Câu 7 Thầy/cô cho biết ứng dụng CNTT vào dạy viết VBTT sẽ đem lại những lợi ích 
nào? 
 Phát triển năng lực số cho học sinh. 
Giúp cho việc tạo lập VBTT diễn ra dễ dàng hơn. 
Tạo hứng thú, phát huy sáng tạo của học sinh. 
Mục khác:.. 
Câu 8 Để tiến hành ứng dụng CNTT vào dạy học viết ở trường THPT có hiệu quả theo 
Thầy/ Cô có đề xuất gì? 
Câu 9 Thầy/ Cô ứng dụng CNTT cho kiểu bài học về VBTT nào? 
 Bài lí thuyết. 
Bài thực hành. 
Cả hai. 
Mục khác:.. 
Câu 10 Thầy/ Cô hãy cho biết mức độ ứng dụng CNTT của các Thầy / Cô ở các bài học 
dạy học viết VBTT như thế nào? 
 Toàn bài. 
 Một số mục. 
 Liên hệ, mở rộng. 
 Mục khác 
PHỤ LỤC 3. SẢN PHẨM HỌC SINH
1. Thư viện số thu thập tư liệu: 
2. Sơ đồ tư duy hình thành ý tưởng
3. Phòng học ảo Google Classroom để trình chiếu sản phẩm học tập của lớp 10D3
Trường THPT Nguyễn Trường Tộ
4. Sản phẩm học tập của học sinh 
PHỤ LỤC 4. Một số hình ảnh học sinh trường THPT Nguyễn Trường Tộ- TP Vinh 
ứng dụng CNTT vào hoạt động viết VBTT.