SKKN Ứng dụng kiến thức Stem vào dạy phần đọc hiểu Ngữ Văn 7 sách chân trời sáng tạo cho học sinh Trường THCS Mỹ Phước

nhiệm vụ: thảo luận nhóm 
cặp đôi viết lên cây Tình bạn thông điệp và 
chủ đề mà văn bản muốn gửi gắm đến người 
đọc? 
- HS tiếp nhận nhiệm vụ. 
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện 
nhiệm vụ 
- HS suy nghĩ và trả lời câu hỏi 
- GV quan sát, cố vấn 
Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo 
luận 
- HS trình bày câu trả lời 
- GV gọi hs nhận xét, bổ sung câu trả lời của 
bạn. 
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm 
→ làm cho dòng thơ, câu thơ 
dễ nhớ, dễ thuộc, tạo nên sự 
kết dính cho văn bản thơ, 
đồng thời tạo sức âm vang cho 
những “lời của cây” trong tâm 
hồn người đọc 
- Ngắt nhịp 
+ Bài thơ chủ yếu ngắt nhịp 
chẵn 2/2 → Tạo nên nhịp điệu 
đều đặn như nhịp đưa nôi, vừa 
cho thấy sự êm đềm của đời 
sống cây xanh, vừa thể hiện 
cảm xúc yêu thương trìu mến 
của tác giả 
+ Trường hợp nhịp lẻ 1/3 
“Rằng các bạn ơi” 
→ Nhấn mạnh khao khát của 
cây khi muốn được con người 
hiểu và giao cảm 
5. Chủ đề, thông điệp của 
bài thơ 
- Chủ đề: Bài thơ thể hiện tình 
yêu thương, trân trọng những 
mầm xanh thiên nhiên 
- Thông điệp: Hãy lắng nghe 
lời của cỏ cây loài vật để biết 
yêu thương, nâng đỡ sự sống 
ngay từ khi sự sống ấy mới là 
những mầm sống; mỗi con 
người, sự vật, dù là nhỏ bé, 
đều góp phần tạo nên sự sống 
như hạt mầm góp màu xanh 
cho đất trời. 
26 
vụ 
- GV nhận xét, bổ sung, chốt lại kiến thức 
Hoạt động 3: Tổng kết 
a. Mục tiêu: Khái quát lại nội dung nghệ thuật của văn bản/ Đánh giá quá trình 
học tập của học sinh 
b. Nội dung: Giáo viên phát PHT, học sinh làm việc cá nhân 
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS bằng ngôn ngữ nói, PHT 
d. Tổ chức thực hiện: 
HOẠT ĐỘNG CỦA GV - HS DỰ KIẾN SẢN PHẨM 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ 
- GV chuyển giao nhiệm vụ 
Nhận xét về nội dung, nghệ thuật của bài 
thơ? 
- HS tiếp nhận nhiệm vụ 
Bước 2: HS trao đổi thảo luận, thực hiện 
nhiệm vụ 
- GV quan sát, hướng dẫn 
- HS suy nghĩ 
Bước 3: Báo cáo kết quả và thảo luận 
- Gv tổ chức hoạt động, gọi 4-5 học sinh 
báo cáo sản phẩm 
- HS báo cáo sản phẩm, nhận xét, bổ sung 
câu trả lời của bạn. 
Bước 4: Đánh giá kết quả thực hiện 
nhiệm vụ 
- GV nhận xét, đánh giá, bổ sung, chốt lại 
kiến thức 
III. Tổng kết 
1. Nội dung 
- Lời của cây ghi lại một cách 
sinh động quá trình hạt phát triển 
thành cây. Qua đó, thể hiện tình 
cảm, cảm xúc nâng niu, trân trọng 
mà nhân vật trình dành cho mầm 
cây. 
- Bài thơ như một bức thông điệp 
gửi đến người đọc: Hãy yêu cây, 
trân trọng sự sống của cây, bởi 
cây làm nên một phần cuộc sống 
xinh đẹp, đáng yêu này 
2. Nghệ thuật 
- Thể thơ bốn chữ, lối viết giản dị, 
gần gũi, bài thơ ghi lại một cách 
sinh động quá trình hạt phát triển 
thành cây 
C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP 
a. Mục tiêu: Củng cố lại kiến thức đã học. 
b. Nội dung: GV tổ chức trò chơi “Trồng cây xanh” để hướng dẫn học sinh 
củng cố kiến thức đã học 
c. Sản phẩm học tập: Câu trả lời của HS, thái độ khi tham gia trò chơi 
d. Tổ chức thực hiện: 
PHIẾU HỌC TẬP 
Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ 
- Gv chuyển giao nhiệm vụ: 
 Gv tổ chức trò chơi “Trồng cây xanh” để hướng dẫn học sinh củng cố lại kiến 
thức đã học. 
27 
1. Nhà thơ Trần Hữu Thung quế ở đâu? 
A. Nghệ An. 
B. Lạng Sơn. 
C. An Giang. 
D. Hà Nội. 
2. Khổ thơ thứ nhất trong bài thơ Lời của cây cho ta biết điều gì? 
A. Khởi đầu của cây là mầm non. 
B. Khởi đầu của cây là hạt. 
C. Khởi đầu của cây là rễ cây. 
D. Khởi đầu của cây là sự chăm sóc của người trồng. 
3. Trong bài thơ Lời của cây, khi chưa gieo xuống đất, hạt cây như thế nào? 
A. Nằm yên không nói. 
B. Hạt năm lặng thinh. 
C. Hạt cây thì thầm. 
D. Hạt cười không nói. 
4. Trong bài thơ Lời của cây, khi hạt nảy mầm, ta nghe được điều gì? 
A. Lời của cây và lời của người trồng cây. 
B. Lời của cây và tiếng gió thổi rì rào. 
C. Lời thì thầm của cây và tiếng chim hót líu lo. 
D. Bàn tay vỗ, tiếng ru hời. 
5. Trong bài thơ Lời của cây, mầm cây kiểng điều gì? 
A. Gió bấc, sâu ăn mầm. 
B. Trời mưa giông, người phá hoại. 
C. Sương muối. 
D. Gió bấc, mưa giông. 
6. Trong bài thơ Lời của cây, khi cây đã nở được vài lá bé, có điều gì đặc 
biệt? 
A. Cây bắt đầu bập bẹ. 
B. Cây cất tiếng hát. 
C. Cây thì thầm nhỏ to. 
D. Cây mỉm cười đón ánh bình minh. 
7. Bài thơ sử dụng biện pháp tu từ chủ yếu nào? 
A. Hoán dụ, nhân hóa. 
B. So sánh, điệp ngữ. 
C. Nhân hóa, điệp ngữ. 
D. Nói quá, nhân hóa. 
28 
8. Bài thơ Lời của cây được ngắt nhịp như thế nào? 
A. Nhịp 1/3. 
B. Nhịp 3/1. 
C. Nhip 2/2 
D. Nhịp tự do. 
9. Bài thơ Lời của cây thể hiện thông điệp gì? 
A. Hãy biết lắng nghe lời của cây, vì cây cũng có tâm hồn như con người. 
B. Hãy biết lắng nghe lời của cây, vì cây xanh cho ta bóng mát. 
C. Hãy biết lắng nghe lời của cây, hãy yêu cây xanh, vì cây xanh là một 
phần cuộc sống tươi đẹp của chúng ta. 
D. Hãy biết lắng nghe lời của cây, vì cây xanh cung cấp oxy. 
D. HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG (Có thể giao về nhà) 
Hoạt động: Xây dựng phương án thiết kế tranh từ thực vật, vẽ tranh bảo vệ môi 
trường 
a) Mục tiêu: 
- Giới thiệu được thông điệp bảo vệ thiên nhiên 
- Xây dựng phương án thiết kế tranh từ thực vật, vẽ tranh bảo vệ môi trường 
để thể hiện thông điệp bảo vệ thực vật. 
b) Tổ chức thực hiện: 
- Chuyển giao nhiệm vụ: Lựa chọn phương án thiết kế tranh từ thực vật, vẽ 
tranh mang thông điệp bảo vệ môi trường 
- Thực hiện nhiệm vụ: HS báo cáo phương án thiết kế, các nhóm đặt câu hỏi, 
thảo luận. 
c) Báo cáo, thảo luận: 
- Các nhóm HS lần lượt treo sản phẩm lên bảng và thuyết trình giới thiệu về 
quá trình thực hiện bức tranh, thông điệp của bức tranh. 
Thuyết trình giới thiệu sản phẩm trong 3 phút về những nội dung sau: 
+ Thuyết trình giới thiệu về quá trình thực hiện bức tranh, thông điệp của bức 
tranh. 
+ Tự nhận xét về sản phẩm của nhóm. Nêu khó khăn, kinh nghiệm hoặc chia 
sẻ quá trình làm (nếu có). 
d) Kết luận, nhận định: 
- GV kết luận về vấn đề bảo vệ môi trường, bảo vệ đa dạng thực vật. 
- GV tổ chức đánh giá chéo giữa các nhóm về sản phẩm và GV đánh giá tổng 
kết. 
29 
Sản phẩm của học sinh minh họa cho phần Vận dụng 
30 
3. KẾT QUẢ 
Năm học 2022-2023 áp dụng biện pháp việc ứng dụng kiến thức STEM 
vào dạy đọc hiểu văn bản Ngữ văn 7 vào thử nghiệm: Tôi đã thu được những 
kết quả tích cực bước đầu. Hầu hết học sinh trong lớp 7 đều chủ động hoạt 
động, tích cực tham gia xây dựng bài, lớp học sôi nổi. Các em hiểu nội dung 
bài giảng sâu sắc hơn, có thói quen tự quan sát, tự nghiên cứu. Nhìn chung, các 
em phát huy tính tích cực, biết chủ động, tự giác lĩnh hội tri thức. 
Hiệu quả giờ học đọc hiểu cải thiện: Các em tìm thấy sự thoải mái, niềm 
hứng thú trong giờ đọc hiểu. Mối quan hệ bạn bè, thầy trò gắn bó hơn, không 
khí thi đua trong học tập của lớp sôi nổi hơn. Nhờ ứng dụng STEM với việc 
kết hợp các phương pháp dạy học mới với tinh thần đổi mới kết hợp với nhiều 
kĩ thuật dạy học tích cực khác trong tiết học, kết quả tiết dạy ngày càng nâng 
cao rõ rệt. 
Các sản phẩm STEM từ trong những bài đọc hiểu được sử dụng trong việc 
trang trí lớp học, nhà cửa giúp đời sống tinh thần trở nên phong phú, các bạn 
học sinh có cơ hội hòa nhập với bạn bè, thầy cô và thiên nhiên hạn chế trong 
việc sử dụng các thiết bị điện tử hay mạng xã hội. Từ đó nâng cao chất lượng 
học tập nói chung và học Ngữ văn nói riêng. 
 Căn cứ vào số liệu thống kê điểm trung bình môn Ngữ văn năm học 
2021-2022 khi chưa áp dụng giải pháp và năm 2022-2023 đã áp dụng giải pháp 
đã thấy rõ ưu điểm của giải pháp. 
Bảng thống kê đánh giá trung bình môn Ngữ văn 
qua năm học 2021-2022 và 2022-2023 
Năm học 2021-2022 
TT Khối Lớp G. V M. học TS 
8.0-10 6.5-7.9 5.0-6.4 
SL % SL % SL % 
1 7 7A1 Trang N. Văn 30 24 80 6 20 0 0 
2 7 7A2 Trang N. Văn 30 19 63.3 11 36.7 0 0 
3 7 7A3 Trang N. Văn 30 21 70 9 30 0 0 
Cộng theo Khối 7 90 64 71.1 26 28.8 0 0 
Năm học 2022-2023 
TT Khối Lớp G. V M. học TS 
8.0-10 6.5-7.9 5.0-6.4 
SL % SL % SL % 
31 
1 7 7A1 Trang N. Văn 31 27 87.1 4 12.9 0 0 
2 7 7A2 Trang N. Văn 32 28 87.5 4 12.5 0 0 
3 7 7A3 Trang N. Văn 31 27 87.1 4 12.9 0 0 
Cộng theo Khối 7 94 82 87.2 12 12.8 0 0 
Tỉ lệ giỏi TBM qua năm học 2021-2022 và 2022-2023 
Trong thời đại Công nghệ 4.0, học sinh không mặn mà việc đọc sách, văn 
hóa đọc bị mai một. Học sinh bị lôi cuốn theo cơ chế thị trường, thời đại của sự 
bùng nổ thông tin nên các em ít có độ lắng để cảm thụ, rung cảm trước một ý 
văn hay, một lời thơ đẹp. Bởi môn môn Ngữ văn là phương tiện, là người bạn tốt 
trên đường đời của học sinh giúp các em sống tốt hơn, đẹp hơn. Vì vậy, giáo 
viên kết hợp với những phương pháp dạy học mới cùng với việc ứng dụng 
STEM vào dạy học sẽ giúp học sinh hứng thú và yêu thích bộ môn Ngữ văn 
hơn. 
KẾT LUẬN VẤN ĐỀ 
1. Ý nghĩa biện pháp 
- Giáo dục STEM là định hướng giáo dục có ý nghĩa quan trọng trong giai 
đoạn đổi mới giáo dục hiện nay, đặc biệt là giai đoạn của thời đại phát triển khoa 
học kĩ thuật, Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa. Một giờ dạy đọc hiểu hiệu quả 
không chỉ giúp cho học sinh hứng thú học tập khơi gợi ở học sinh sự tìm tòi 
sáng tạo đạt hiệu quả trong kiểm tra và thi cử, từ đó góp phần nâng cao chất 
lượng bộ môn Ngữ văn. Bên cạnh đó, việc đổi mới các phương pháp giảng dạy 
phần đọc hiểu văn bản cũng như kết hợp giữa phương pháp truyền thống và hiện 
đại sẽ giúp các em có cái nhìn bao quát và cảm nhận độc đáo về cuộc sống, vào 
quá trình rèn luyện xây dựng bản thân mình vừa thấu cảm những giá trị văn 
0
20
40
60
80
100
2021-2022 2022-2023
7A1
7A2
7A3
32 
chương vừa có những kĩ năng cần thiết trong cuộc sống. 
- Với việc ứng dụng kiến thức STEM vào dạy đọc hiểu văn bản trong sách 
giáo khoa Ngữ văn 7 – Chân trời sáng tạo, điều đó đã giúp các em có cái nhìn 
bao quát và cảm nhận độc đáo về cuộc sống, vào quá trình rèn luyện xây dựng 
bản thân mình, biết nhận thức những đức tính tốt để xây dựng bản thân thành 
những con người biết suy nghĩ và sống tích cực hơn. Đồng thời, giúp các em rèn 
luyện những kĩ năng cần thiết ứng dụng trong cuộc sống hằng ngày một cách 
thiết thực và hiệu quả nhất. 
- Ứng dụng STEM vào dạy học là một phương pháp mới dành cho các môn 
học đặc biệt là các môn lĩnh vực khoa học tự nhiên, tuy nhiên đối với các môn 
thuộc lĩnh vực khoa học xã hội cũng có những bài học vận dụng kiến thức 
STEM để làm giờ học trở nên sinh động hơn, tạo hứng thú học tập, óc quan sát, 
kĩ năng làm việc, thực hành ở các em học sinh. Từ đó, giáo viên có thể đưa môn 
học của mình gần với thực tiễn cuộc sống hơn, có ý nghĩa và giá trị to lớn trong 
việc giáo dục học sinh. 
2. Bài học kinh nghiệm. 
- Việc ứng dụng STEM vào dạy học còn gặp nhiều khó khăn chính vì vậy 
thầy cô giáo cần có sự chủ động đầu tư, nghiên cứu kĩ bài trước khi lên lớp, chú 
trọng đến khâu soạn kế hoạch bài giảng và phương tiện dạy học, áp dụng công 
nghệ thông tin vào giảng dạy vì hình ảnh minh họa các bước tiến hành thực 
nghiệm, hiệu quả của quá trình thực nghiệm ứng dụng vào đời sống để tạo sự 
chú ý và hứng thú học tập cho học sinh. Kinh nghiệm cho ta thấy nếu giáo viên 
sử dụng tốt phương pháp phù hợp với đặc trưng của bộ môn, kết hợp nhiều 
phương pháp dạy học, không những tạo được sự chú ý mà còn phát huy tích cực 
chủ động sáng tạo của học sinh. 
- Tuy nhiên việc thiết kế bài giảng có ứng dụng kiến thức STEM đòi hỏi 
người giáo viên bỏ ra công sức rất nhiều, từ khâu lựa chọn nội dung kiến thức 
các môn có liên quan để tích hợp vào bài giảng đến việc thiết kế hoạt động dạy 
học sao cho sinh động, phù hợp với tâm sinh lí của học sinh tạo được bầu không 
học tập sôi nổi vui tươi. Thực hiện biện pháp việc ứng dụng kiến thức STEM 
vào dạy đọc hiểu văn bản, đối với lớp 7 của trường THCS Mỹ Phước, tôi thấy 
rằng kiến thức các em tiếp thu được sau bài dạy một cách rõ ràng, sâu sắc và 
toàn diện hơn. Từ đó, các em có nhận thức tốt và có những suy nghĩ, hành vi 
tích cực hơn trong cuộc sống, các em không chỉ cảm thụ tốt văn bản mà các em 
còn có những hiểu biết về kiến thức đời sống. 
3. Ý kiến đề xuất. 
3.1. Đối với giáo viên: 
33 
- Để có những biện pháp nâng cao chất lượng giảng dạy hay, đề tài nghiên 
cứu khoa học có hiệu quả, trước hết giáo viên cần nắm chắc đối tượng nghiên 
cứu. Cần có những khảo sát chất lượng cụ thể, có sự phân loại để theo dõi hiệu 
quả của việc vận dụng ở mức độ nào. Từ đó, tiếp tục có những điều chỉnh trong 
quá trình thực hiện. 
- Ứng dụng kiến thức STEM vào dạy học là một công việc không dễ dàng, 
đối với Ngữ văn thì càng khó tìm ra nội dung để ứng dụng. Tuy nhiên, nếu giáo 
viên chịu khó đầu tư nghiên cứu thì sẽ làm giờ dạy của mình thú vị, tạo được 
hứng thú và sự yêu thích bộ môn từ học sinh. Vì vậy, giáo viên hãy mạnh dạn 
ứng dụng kiến thức STEM vào dạy học phần đọc hiểu văn bản trong những bài 
học phù hợp. 
3.2. Đối với nhà trường 
- Để tổ chức được một giờ học STEM một cách hiệu quả cần có sự hỗ trợ 
từ Ban giám hiệu, các đồng nghiệp, quý phụ huynh. Vì vậy, để xây dựng được 
những tiết học Stem đạt hiệu quả, rất mong Ban giám hiệu nhà trường, quý đồng 
nghiệp và quý phụ huynh tạo điều kiện thuận lợi về giờ giấc và kinh phí đồ dùng 
cho giờ học. 
- Thư viện điện tử cần có kế hoạch mở cửa, giáo viên quản lí nhằm tạo điều 
kiện cho học sinh tra cứu học tập trên Internet. 
3.3. Đối với phụ huynh 
- Hướng dẫn và tạo cho con thói quen làm việc nhà, những công việc nhỏ 
đến những công việc phát huy những phẩm chất tốt đẹp của các em như cần cù, 
óc sáng tạo, phụ huynh cần nêu gương và kịp thời uốn nắn giúp các em hoàn 
thiện bản thân. 
- Phối hợp chặt chẽ, thường xuyên với giáo viên bộ môn Văn, giáo viên chủ 
nhiệm để tìm hiểu, nắm bắt kịp thời tình hình học tập của con em mình. 
XÁC NHẬN CỦA NHÀ TRƯỜNG 
KT. HIỆU TRƯỞNG 
PHÓ HIỆU TRƯỞNG 
Mỹ Phước, ngày 05 tháng 11 năm 2023 
Người viết 
Huỳnh Thị Xuân Trang 
Phạm Chi Lan 
34 
TÀI LIỆU THAM KHẢO 
1. Ban chấp hành Trung ương Đảng (2013), Nghị quyết số 29-NQ/TW 
ngày 04/11/2013 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu 
cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng 
xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. 
2. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2018), Thông tư số 32/2018/TT-BGDĐT ngày 
26/12/2018 ban hành Chương trình giáo dục phổ thông. 
3. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2014), Công văn số 5555/BGDĐT–GDTrH, 
ngày 8/10/2014 về việc hướng dẫn sinh hoạt chuyên môn về đổi mới phương 
pháp dạy học và kiểm tra, đánh giá; tổ chức và quản lý các hoạt động chuyên 
môn của trường trung học/trung tâm giáo dục thường xuyên qua mạng. 
4. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2022), Sách giáo khoa Ngữ văn 7 sách Chân 
trời sáng tạo, NXB giáo dục. 
5. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2022), Sách giáo viên Ngữ văn 7 sách Chân 
trời sáng tạo, NXB giáo dục. 
6. Hướng dẫn xây dựng kế hoạch bài dạy STEM cấp trung học cơ sở - Tài 
liệu tập huấn STEM câp THCS của Bộ giáo dục và đào tạo - Chương trình phát 
triển giáo dục trung học giai đoạn 2, năm 2022. 
7. Tài liệu Internet, truy cập ngày 22/8/2023.